Η Κινέζικη ορειβατική αποστολή που ανέβηκε στην κορυφή του Έβερεστ στις 22 Μαΐου φέτος και έστειλε ζωντανή εικόνα στην τηλεόραση από την κορυφή. Οι ορειβάτες εγκατέστησαν τον πομπό μέτρησης στην κορυφή και μετέδωσαν δεδομένα GPS στον εθνικό δορυφόρο που καταγράφει τέτοιες μετρήσεις. Ο πομπός συνέλλεξε δεδομένα υψομέτρου και μετεωρολογικά για το διάστημα 1-10 Ιουνίου και τα δεδομένα αναλύθηκαν μεταξύ 10 και 20 Ιουνίου, όταν όλα τα μέλη της αποστολής μέτρησης είχαν φύγει για τη Lhasa. Από τις 20 Ιουνίου μέχρι τον Αύγουστο, τα δεδομένα της έρευνας αναλύθηκαν λεπτομερώς και πριν από λίγες ημέρες το ακριβές υψόμετρο του Έβερεστ προσδιορίστηκε τελικά.

Η κύρια διαφορά στις μετρήσεις από προηγούμενα χρόνια, είναι ότι αυτή τη φορά το χιόνι είχε μειωθεί στην κορυφή. Το νέο υψόμετρο βασίζεται στο γυμνό βράχο και καθόλου παραπάνω. Καθώς το στρώμα του χιονιού στην κορυφή ποικίλει ανάλογα με την εποχή και τις καιρικές συνθήκες, η πρόσφατη μέτρηση είναι περισσότερο σταθερή. «Πιο πριν δεν είχαμε τη δυνατότητα να μετρήσουμε το ύψος στο επίπεδο του βράχου. Αυτή τη φορά μετρήσαμε το πάχος του πάγου για να έχουμε το πραγματικό ύψος της επιφάνειας του βράχου» είπε ο Chen Bangzhu, Γενικός Διευθυντής του Συμβουλίου Μετρήσεων και Χαρτογράφησης της χώρας.

«Το Όρος Έβερεστ στέκεται στα 8.844,43 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας, με ένα περιθώριο λάθους περίπου 0,21 μέτρα» είπε ο κ. Bangzhu στη συνέντευξη τύπου. Όσο για τους ορειβάτες, αυτοί θα πρέπει να ανεβαίνουν ακόμα τα επιπλέον 4 μέτρα που τώρα μειώνονται από το πραγματικό ύψος του Έβερεστ.

Το υψόμετρο του Έβερεστ έχει ποικίλει στο παρελθόν. Οι πιο πρόσφατοι χάρτες της Κίνας και του Νεπάλ δείχνουν 8.848 μέτρα. Στις 5 Μαΐου 1999, Αμερικανοί και Νεπαλέζοι ορειβάτες τοποθέτησαν εξοπλισμό GPS στην κορυφή του Έβερεστ. Ο Αμερικανός χαρτογράφος David Washburn ανακοίνωσε τότε ότι το νέο υψόμετρο του Έβερεστ είναι 29.035 πόδια (ή 8.850 μέτρα), υψόμετρο που βασιζόταν τις μετρήσεις του GPS. To 1998 η Γερμανική έκδοση του βιβλίου του Peter Gillman για το Έβερεστ είχε τον τίτλο «Έβερεστ 8846». Μέσα στο βιβλίο αναφερόταν ότι ο Washburn είχε ανακοινώσει ήδη ένα νέο υψόμετρο για το Έβερεστ: ένα πρίσμα τοποθετήθηκε στην κορυφή το Μάιο του 1992 και έγινε μια μέτρηση με λέιζερ. Το αποτέλεσμα τότε ήταν 8.846 μέτρα.

Δύο μέτρα χαμηλότερο, μετά δύο μέτρα ψηλότερο, και τελικά το «επίσημο» υψόμετρο βγαίνει ακριβώς στη μέση. Οι παλιότερες αποστολές μέτρησης μπορεί να μην είναι λιγότερο αξιόπιστες από τις σύγχρονες. Υπάρχει όμως ένας παράγοντας ακόμα, ότι το ύψος του χιονιού ποικίλει από χρόνο σε χρόνο, πιθανόν μέχρι και 2 μέτρα, εξαιτίας των έντονων μουσώνων. Με τις μοντέρνες μεθόδους, της μέτρησης στο βράχο μόνο, το νέο υψόμετρο των 8.844 θα μπορούσε να κρατήσει αρκετά.

Κάνοντας μια σύντομη ιστορική αναδρομή στο θέμα του υψομέτρου του Έβερεστ, ξεκινάμε από τα μέσα του 19ου αιώνα, όταν το Kangchenjunga (8.586μ) στα ανατολικά σύνορα του Νεπάλ με την Ινδία, θεωρούνταν σαν η ψηλότερη κορυφή του κόσμου, ξεπερνώντας το Dhaulagiri (8.167μ), που μέχρι πριν λίγα χρόνια είχε τον τίτλο. Το 1849, η Μεγάλη Τριγωνομετρική Αποστολή της Ινδίας ξεκίνησε μια σειρά από μετρήσεις που περιλάμβαναν τα βουνά του Νεπάλ. Το Νεπάλ δεν επέτρεπε την είσοδο της αποστολής στο έδαφός του κι έτσι οι μετρήσεις έγιναν από λόφους ή από τους πρόποδες των βουνών, μέσα στο έδαφος της Ινδίας. Οι κοντινές κορυφές έκλειναν τη θέα στις υπόλοιπες, που βρίσκονταν πιο πίσω (βόρεια) προς την πλευρά του Θιβέτ.

Ελάχιστες ονομασίες από τις κορυφές ήταν γνωστές στους τοπογράφους κι έτσι δόθηκαν σε όλες αριθμοί λατινικοί. Το Kangchenjunga ήταν η κορυφή VIII και το Έβερεστ η XV. Οι μετρήσεις αναλύθηκαν και υπολογίστηκαν μέχρι το 1852, όταν πια είχαν καταγραφεί οι παρατηρήσεις. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτη πληροφορία, ο Ραντανάθ Σικντάρ, επικεφαλής των μετρήσεων στη Βεγγαλη, ξεσηκωμένος από ενθουσιασμό μπήκε μια μέρα στο γραφείο του Σερ Άντριου Βογκ, αρχηγού της αποστολής αναφωνώντας «Σερ, ανακάλυψα το ψηλότερο βουνό του κόσμου». Ωστόσο, οι επιβεβαιωμένες ιστορικά πληροφορίες, θέλουν τον υπολογισμό του υψομέτρου του Έβερεστ να είναι αποτέλεσμα συντονισμένης εργασίας ολόκληρου επιτελείου τοπογράφων –πάντως σίγουρα όχι μόνο του Σικντάρ.

Έξι σταθμοί χρησιμοποιήθηκαν για τις παρατηρήσεις της κορυφής XV, σε μια απόσταση 180 χιλιομέτρων απ αυτήν. Το μέσο ύψος που υπολογίστηκε ήταν 29.000 πόδια ή 8.839 μέτρα. Μια άλλη πληροφορία θέλει τον Σερ Τζορτζ Έβερεστ, επικεφαλής της μεγάλης τριγωνομετρικής αποστολής, να προσθέτει 2 πόδια στα 29.000 που ήταν το αρχικό αποτέλεσμα, ώστε ο κόσμος χάρη σ αυτό το «2» να ξεχωρίζει το υψόμετρο του ψηλότερου βουνού στον κόσμο. Αυτά τα 29.002 πόδια (8.840 μέτρα) παρέμειναν και σαν επίσημο ύψος του βουνού μέχρι το 1955, δηλαδή 8 μέτρα χαμηλότερο απ ότι έδειξαν οι κατοπινές μετρήσεις.

Οι ίδιοι οι τοπογράφοι γνώριζαν τότε ότι η μεγάλη απόσταση από την οποία πραγματοποιήθηκαν οι παρατηρήσεις ήταν παράγοντας λάθους και ότι το ύψος που έβγαλαν ήταν κάπως σαν να μάντευαν το αποτέλεσμα, έχοντας λίγα δεδομένα στα χέρια τους. Οι παράγοντες λάθους, πέρα απ τη μεγάλη απόσταση, ήταν προβλήματα βαρύτητας μαγνητικής έλξης των βουνών, πρόσπτωσης των ακτίνων του ήλιου και βάθους του χιονιού στην κορυφή. Περνώντας τα χρόνια, το βουνό μετρήθηκε ξανά και ξανά από διάφορες αποστολές, ορειβατικές αλλά και τοπογραφικές με τελικό αποτέλεσμα τα 29.028 πόδια ή 8.848 μέτρα.

Τέλος, θα πρέπει να γίνει αναφορά σε ορειβατική αποστολή του 1986 στο Κ2, το δεύτερο ψηλότερο βουνό του πλανήτη, όπου οι μετρήσεις έδειξαν πως αυτό είναι το ψηλότερο βουνό, με υψόμετρο 29.284 πόδια ή 8.926 μέτρα. Η μέτρηση προκάλεσε δέος στην κοινή γνώμη και προς στιγμή αμηχανία στην επιστημονική και κυρίως στην ορειβατική κοινότητα, όμως σύντομα αποδείχτηκε ότι κάποιο πρόβλημα με τις μπαταρίες της συσκευής που χρησιμοποιήθηκε έδωσε λάθος δεδομένα.