Ultra Trail vs Stage Races: Ομοιότητες, Διαφορές, Προετοιμασία και Αγωνιστική Διαχείριση!

Copyright: Advendure Creative Copyright: Advendure Creative

Τα πράγματα για το ορεινό τρέξιμο ξεκίνησαν κάποτε απλά. Μικρός αριθμός αγώνων με αποστάσεις λίγων ωρών, σε γνωστά μονοπάτια. Εξελίχθηκαν όμως πάρα πολύ μέσα στα χρόνια και σιγά σιγά έφτασαν σε τεράστιες αποστάσεις, που ξεκινούν στα 50 μίλια, οτιδήποτε ενδιάμεσο μέχρι τα 100 μίλια, αλλά και σε ακόμη μεγαλύτερα events ορεινής αντοχής - “Μountain Εndurance Ultra Races” θα τα ονόμαζα – που φτάνουν τα 300 ή τα 600 χιλιόμετρα, αγγίζοντας ακόμη και τα 1.000 μίλια! Ταυτόχρονα, “ξεπετάχτηκε” μια νέα μορφή αγώνων που θύμιζε ποδηλατικά σιρκουί, όπως ο Γύρος της Γαλλίας, με 3ήμερα ή 7ήμερα αγωνιστικής δράσης, καλύπτοντας αποστάσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας και με ξεκούραση το υπόλοιπο διάστημα, τα λεγόμενα Stage Races, όπως το Pyrenees Stage Run (7 stages), το Transalpine Run (7 stages), το Costa Brava Stage Run (3 stages) και το δικό μας Tihio Stage Race (3 stages). H δημοφιλία όλων αυτών των αγώνων έχει εκτοξευθεί σε διεθνές επίπεδο, με χιλιάδες αθλητές να δοκιμάζουν τις δυνάμεις του σε κάτι πολύ δύσκολο αλλά και πολύ συναρπαστικό. Ας εξετάσουμε λοιπόν σε τι μοιάζουν, σε τι διαφέρουν και τι απαιτούν σε προετοιμασία και σε αγωνιστική διαχείριση.

 

Ομοιότητες και Διαφορές

Ομοιότητες:

  • Αντοχή και επιμονή: Και στους δύο τύπους αγώνων, η αντοχή και η ψυχολογική δύναμη είναι ζωτικής σημασίας. Οι αθλητές δοκιμάζουν τα όριά τους σωματικά και πνευματικά, και μάλιστα το δεύτερο σε εξαιρετικά μεγαλύτερο βαθμό από τους μικρότερους αγώνες.
  • Δυναμική αλληλεπίδραση με το περιβάλλον: Και στους δύο αγώνες, η φύση και το τοπίο παίζουν σημαντικό ρόλο. Άλλωστε μιλάμε για ορεινό τρέξιμο σε βουνά, μονοπάτια και συχνά υπό δύσκολες καιρικές συνθήκες. Στα ultra βέβαια προστίθεται και η νύχτα/ες σε αυτό, το οποίο δεν το αντιμετωπίζουν οι αθλητές των stage runs. Και η νύχτα συχνά έχει “εκπλήξεις”.
  • Απαιτήσεις πνευματικής ανθεκτικότητας: Οι αθλητές πρέπει να διαχειριστούν πνευματικά τις προκλήσεις που θα συναντήσουν, είτε αυτό σημαίνει να αντέξουν έναν αγώνα ultra τη νύχτα, είτε να σηκωθούν την επόμενη μέρα σε ένα stage race. Το οποίο πιστέψτε με, ήταν το βασικότερο πρόβλημα που είχαμε με το Θεοχάρη Λεζπουρίδη όταν τρέξαμε στο Pyrenees Stage Run! Το κεντρικό νευρικό σύστημα έλεγε “΄όχι! που πάτε πάλι;”!
  • Διατροφή: Και στους δυο τύπους απαιτείται εξαιρετική διαχείριση της ενεργειακής πρόσληψης, υδροδοσίας και λήψης ηλεκτρολυτών. Στα stage races πολύ σημαντική η αναπλήρωση τροφής μετά τον καθημερινό αγώνα (ίσως η σπουδαιότερη παράμετρος), στα ultra πολύ σημαντική η αντοχή του γαστρεντερικού μιας και οι συνεχόμενες ώρες στα μονοπάτια είναι πολύ περισσότερες.

Διαφορές:

  • Χρονική διάρκεια συνεχόμενης προσπάθειας: Στους ultra trail αγώνες, όπως το UTMB, το Lavaredo Ultra Trail ή το Rout Classic 100 miles, οι αθλητές τρέχουν συνεχόμενα για αποστάσεις 50, 100 χιλιομέτρων ή 100 μιλίων, με ελάχιστα διαλείμματα για ανεφοδιασμό, αλλαγή ρούχων κτλ. Αντίθετα, στα stage races, όπως το Pyrenees Stage Run και το Tihio Stage Race, τρέχουν καθημερινά τμήματα της συνολικής διαδρομής με ενδιάμεσα ένα πολύωρο διάλειμμα για ανάπαυση, ύπνο και πλούσια (και κυρίως σε μη αγωνιστικές συνθήκες) διατροφή.
  • Νυχτερινό τρέξιμο: Στους ultra trail αγώνες, στην συντριπτική πλειοψηφία των αγώνων οι αθλητές τρέχουν και μέσα στη νύχτα και πρέπει να διαχειριστούν την κούραση και τη νύστα, ενώ στους αγώνες stage race τρέχουν μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας, που σημαίνει χωρίς τα παιχνίδια που κάνει στο μυαλό η νύχτα, οι φακοί και οι ψευδαισθήσεις της νύστας. Χάνουν βέβαια τη μαγεία της αυγής μέσα στη φύση και μέσα στην προσπάθεια, αλλά κερδίζουν καταπληκτικά τοπία που χάνονται στο σκοτάδι της νύχτας. Παράδειγμα, μετά από 3 φορές που το έχω τρέξει, μου έχει μείνει το παράπονο να δω τα δάση των πρώτων 30Κ στο Lavaredo Ultra Trail, αλλά ο αγώνας ξεκινάει στις 23.00 το βράδυ ..
  • Κόπωση και διαχείριση ενέργειας: Στα ultra trail, η κούραση συσσωρεύεται σταδιακά και οι αθλητές πρέπει να είναι προσεκτικοί για να φτάσουν “όρθιοι” στον τερματισμό. Στα stage races, το κεντρικό νευρικό σύστημα είναι αυτό που παίζει καθοριστικό ρόλο μετά από μερικές μέρες συνεχούς προσπάθειας, καθώς ο αθλητής χρειάζεται ανάρρωση για να συνεχίσει και ψυχολογική προετοιμασία.

 

Προετοιμασία

Ultra Trail:

  • Προπόνηση μεγάλης διάρκειας: Πολλά long runs, σε διαφορετικές συνθήκες (ημέρα, νύχτα, υψόμετρο) και με εναλλαγές τρεξίματος και hiking. Ο αθλητής πρέπει να συνηθίσει τη συνεχή κίνηση (μεγάλο μυστικό για τερματισμό να κινείσαι συνεχώς έστω και περπατώντας αργά) και τη διαχείριση της κούρασης.
  • Προσομοίωση αγώνα: Είναι απαραίτητο έχει στο πρόγραμμα προπονήσεις που να μιμούνται τον πραγματικό αγώνα, με τη χρήση του εξοπλισμού που θα χρησιμοποιήσει και σε ανάλογο έδαφος.
  • Διατροφή και υδροδοσία: Πρέπει να δοκιμάσει και να προσαρμόσει την κατανάλωση ενέργειας κατά τη διάρκεια μακράς διάρκειας long run, καθώς οι διατροφικές ανάγκες είναι τεράστιες, σε βάθος πολλών ωρών.

Stage Races:

  • Σταθερότητα στην αντοχή: Η προπόνηση απαιτεί τη διατήρηση σταθερής απόδοσης - σε υψηλότερο επίπεδο πρσπάθειας από τα ultra trail - για πολλές μέρες. Συχνά επικεντρώνεται στη σταδιακή αύξηση του φόρτου και στη διαχείριση της κόπωσης μέρα με τη μέρα.
  • Ανάπαυση και ανάρρωση: Η προετοιμασία πρέπει να περιλαμβάνει στρατηγικές ανάρρωσης (διατροφή, ύπνος, διατάσεις), καθώς οι αθλητές έχουν χρόνο να ανακάμψουν μεταξύ των αγωνιστικών ημερών, αλλά η συνεχόμενη κόπωση μπορεί να είναι τελικά εξουθενωτική. Πολλές back-to-back-to-back προπονήσεις είναι επίσης κάτι που θα βοηθήσει πολύ τον αθλητή.

 

Αγωνιστική Διαχείριση

Ultra Trail:

  • Διαχείριση ενέργειας: Στα ultra trail, οι αθλητές πρέπει να διαχειρίζονται την ενέργειά τους, ιδιαίτερα στα αρχικά στάδια. Το υπερβολικά γρήγορo ξεκίνημα μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση αργότερα στον αγώνα. Την έχω πατήσει 2-3 φορές και το έχω καταλάβει καλά!
  • Νύχτα και ύπνος: Το τρέξιμο τη νύχτα είναι συνηθισμένο στους μεγαλύτερους ultra trail αγώνες, και οι αθλητές πρέπει να μάθουν να αντιμετωπίζουν την κόπωση και την ψυχική πίεση που αυτή επιφέρει. Για τις ψευδαισθήσεις δεν υπάρχει προπόνηση .. ο καθένας όπως καταλαβαίνει (χαχα).

  • Αναπλήρωση ενέργειας: Η συνεχής αναπλήρωση θερμίδων και υγρών είναι κρίσιμη. Λάθη στη διατροφή και την ενυδάτωση μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφικά αποτελέσματα (και από αυτό έχω εμπειρία με την χειρότερη στο ROUT 2012, αν θυμάμαι καλά, που εγκατέλειψα στο Κρούσοβο με κράμπες μέχρι και στα μαλλιά!!!)

Stage Races:

  • Συντήρηση της απόδοσης: Πρέπει να υπάρχει μια στρατηγική για να επιβιώσει ο αθλητής για πολλές μέρες χωρίς να εξαντληθεί από την πρώτη ή την δεύτερη ημέρα. Η κάθε μέρα απαιτεί επανεκκίνηση, αλλά με αυξανόμενη κόπωση. Δεν είναι πιο εύκολο από τα ultra races και αν το υποτιμήσεις, θα χάσεις!
  • Κεντρικό Νευρικό Σύστημα: Καθώς οι μέρες προχωρούν, το κεντρικό νευρικό σύστημα αρνείται να συνεχίσει. Η πνευματική και σωματική ανάρρωση μεταξύ των ημερών είναι καίριας σημασίας.

  • Υπάρχει ανάκαμψη: Σε αντίθεση με τους ultra trail αγώνες, στα stage races υπάρχει πολύ χρόνος για ύπνο και φροντίδα του σώματος, κάτι που κάνει τη διαχείριση της κούρασης διαφορετική μεν, αλλά όχι λιγότερο απαιτητική.

 

Προσπαθήσαμε να επισημάνουμε, εντελώς επιγραμματικά βέβαια στα πλαίσια ενός άρθρου, τα μοναδικά χαρακτηριστικά και τις προκλήσεις των διαφορετικών αγώνων υπεραντοχής στα βουνά. Αν θέλαμε να το βάλουμε όλο αυτό σε μια πρόταση θα λέγαμε ότι οι ultra trail αγώνες απαιτούν συνεχή αντοχή και ανθεκτικότητα, ενώ τα stage races δοκιμάζουν την ικανότητα του αθλητή να ανακάμψει και να ξανατρέξει κάθε μέρα με σταθερή απόδοση. Με βάση αυτό το πλαίσιο, μπορείτε να ανατρέξετε στην μεγάλη “βιβλιοθήκη” του Advendure και να εμβαθύνετε σε όλα αυτά τα στοιχεία που έχουμε κατά καιρούς, εμείς και καταξιωμένοι συνεργάτες μας, αναλύσει σε βάθος για όλα αυτά που πρέπει να κάνετε για να διαχειριστείτε ένα ultra trail ή ένα stage race (διατροφή, νυχτερινό τρέξιμο, ενεργειακή διαχείριση, εξοπλισμός .. ψευδαισθήσεις ..  και πολλά άλλα).

 

Δημήτρης Τρουπής

 

Δημήτρης Τρουπής

Κατάγεται από το Ξυλόκαστρο Κορινθίας και ζει μόνιμα στην Πάτρα. Συμμετείχε στην συντακτική ομάδα του Adventure Zone από το 2009, ενώ μαζί με τον Τάκη Τσογκαράκη ίδρυσαν και "τρέχουν" το Advendure.  Το τρέξιμο στα μονοπάτια των βουνών και η μεταφορά εικόνων και συναισθημάτων μέσα από τα άρθρα του αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του. Παθιάζεται με τους αγώνες ορεινού τρεξίματος, υπεραντοχής και  περιπέτειας. Έχει πολλές συμμετοχές και διακρίσεις σε αγώνες ορεινού τρεξίματος όλων των αποστάσεων, με έμφαση στους αγώνες ultra trail.  Θεωρεί ότι το τρέξιμο και η πεζοπορία στη φύση είναι μια εσωτερική ανάγκη του ανθρώπου, μας φέρνει πιο κοντά σε αυτήν και μας κάνει να αγαπήσουμε περισσότερο το περιβάλλον.

www.advendure.com

ΕΠΟΜΕΝΟΙ ΑΓΩΝΕΣ