Κι εγώ που καθόμουν στο γρασίδι όταν τον είδα να τερματίζει,  αυτό θαύμασα και είπα στον φίλο μου που καθόταν δίπλα μου και παρακολουθούσε μαζί μου τους τερματισμούς. Ο ίδιος δεν ήταν αθλητής και ήθελα να του εξηγήσω αυτά τα δάκρυα με αυτή τη μοναδική φράση. Έκτοτε την σκέφτομαι συχνά αυτή τη φράση,  και χαίρομαι που αναγνωρίζω τα δάκρυα. Γιατί όταν τα έχεις ζήσει μέσα στους αγώνες, τα αναγνωρίζεις και όταν είσαι από έξω σαν θεατής ή εθελοντής.

Όταν ήμασταν μικροί, σπάνια βλέπαμε τους ενήλικες να κλαίνε. Και όταν τους βλέπαμε, ανησυχούσαμε γιατί ξέραμε πως κάτι σοβαρό συμβαίνει και πως κάτι δεν πάει καλά. Τα μικρά παιδιά όμως των αθλητών που είναι ταυτόχρονα γονείς και τρέχουν υπεραποστάσεις  έχουν εξοικειωθεί με την εικόνα αυτή… τον πατέρα τους, την μητέρα τους ή τους φίλους των γονιών τους να κλαίνε. Και δεν ανησυχούν, γιατί ξέρουν πια πως αυτό είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της επιλογής των γονιών τους. Πως δεν είναι δάκρυα ανησυχίας ή κάποιου κακού συμβάντος.

Οι υπεραποστάσεις κάνουν ακόμα και τους άντρες να κλαίνε. Ως γυναίκα, γνωρίζω εκ πρώτης πείρας ότι το κλάμα βγαίνει πιο αυθόρμητα στις γυναίκες. Κι εγώ κλαίω συχνά. Ουκ ολίγες φορές με έχουν πιάσει τα κλάματα σε αγώνες. Στον Ευχίδα στο γνωστό σημείο Badwater (το γνωρίζουν όσοι έχουν τρέξει τον αγώνα), στον Αέθλιο Δρόμο πάντα μετά το 150^ο χλμ στα Άσπρα Σπίτια όπου οι ανηφόρες είναι ανελέητες, στον Olympus Mythical Trail σε διάφορα δύσκολα σημεία, στο Σπάρταθλο… την μητέρα των μαχών στις υπεραποστάσεις ασφάλτου!

Κάποιες φορές τα δάκρυα είναι απλά από έλλειψη γλυκόζης στον εγκέφαλο και ψάχνω να βρω τι μου φταίει ενώ η απάντηση είναι προφανής. Φάε! Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, όταν με ρωτάει ο συνοδός ή κάποιος συναθλητής τι έχω, η απάντηση είναι «δεν ξέρω.. . θα μου περάσει»! Μέχρι που θα φάω κάτι σε κάποιο σταθμό, οπότε μου περνάει και αναρωτιέμαι πως την πάτησα πάλι και δεν αναγνώρισα την έλλειψη ενέργειας νωρίτερα!

Άλλες φορές είναι από την κακουχία ή την απογοήτευση που βιώνω από τον ίδιο μου τον εαυτό, όταν συναντώ συνθήκες δυσκολότερες από ότι ήμουν προετοιμασμένη ψυχολογικά, ή όταν βλέπω πως το σώμα μου δυσκολεύεται περισσότερο σύμφωνα με την προπόνηση που έχω κάνει. Εκεί μικρά τρικ του μυαλού σε βαλτώνουν ακόμα περισσότερο σε έναν φαύλο κύκλο επιθετικών σκέψεων του τύπου «τι το θέλεις αφού δεν το έχεις». Αλλά η υπεραπόσταση αυτό το χάρισμα έχει. Να σε δυναμώνει, να δέχεσαι τα δάκρυα αυτά της μικρότητάς σου, να τα κάνεις σύμμαχό σου και να  αφομοιώνεις ότι έχεις μάθει στην επόμενη προπόνηση και στον επόμενο αγώνα. Με την εμπειρία νομίζω τελικά πως και σ’ αυτό γίνεσαι καλύτερος, να τα καλοδέχεσαι τα δάκρυα και να παίρνεις από αυτά ενέργεια.

Αυτά τα δάκρυα όμως πάντα με πεισμώνουν για να παλέψω  και να ζήσω τα «άλλα» δάκρυα.. αυτά  του τερματισμού. Τα δάκρυα του τερματισμού είναι ποικίλων ειδών. Δάκρυα λύτρωσης. Τελείωσε η δοκιμασία και τα κατάφερα. Πόνεσα, ταπεινώθηκα, τσαλακώθηκα σωματικά και ψυχικά, πέρασα μέσα από προσωπικά «πεδία μάχης» που ένας διοργανωτής επέλεξε να χτίσει για να βρεθώ εγώ εκεί και να δοκιμαστώ. Είναι κάποιοι τερματισμοί όπου κυριεύεσαι από τόσα καταιγιστικά συναισθήματα που η αρχική προέλευση των δακρύων δεν είναι σαφής.  Χαρά; Λύτρωση; Ταλαιπωρία; Περηφάνια; Ίσως και όλα μαζί!

Ως γυναίκα έχω τρέξει δίπλα σε πολλούς άντρες στους αγώνες υπεραπόστασης. Έχω δει αρκετούς άντρες να κλαίνε και να λυγίζουν. Όπως κι εγώ. Γιατί σ’ αυτούς τους αγώνες λίγοι είναι αυτοί που δεν πονάνε. Που δεν ταπεινώνονται, που δεν έρχονται αντιμέτωποι με τα σκοτεινότερα ή δυσκολότερα σημεία τους. Αυτά ακριβώς που ήρθαν να αντιμετωπίσουν, τουλάχιστον όσοι τρέχουν υπεραποστάσεις για αυτούς τους λόγους, για να βιώσουν την υπέρβαση ψυχής και σώματος.  Και όταν έχεις τρέξει στη διαδρομή με άλλους και έχεις δει αυτά τα σημεία τους, στον τερματισμό δεν μπορείς παρά μονάχα να θαυμάσεις τη δύναμη που έβγαλε ο άλλος και με την οποία επέμεινε και υπέμεινε τον πόνο και την προσωπική του ταπείνωση.  

Αυτά τα δάκρυα του τερματισμού του άλλου τα αναγνωρίζεις γιατί τα έχεις ζήσει κι εσύ σε αγώνες, έχουν κυλήσει και από τα δικά σου μάτια,  η αλμύρα τους έχει ανακατευτεί με την αλμύρα του ιδρώτα σου σε μία υπέρτατη συνταγή συναισθηματικής κορύφωσης.

Δεν υπάρχει πιο δυνατή στιγμή μέσα σε έναν αγώνα από τη στιγμή που ο συναθλητής σου κλαίει. Είτε είναι στη διαδρομή είτε στον τερματισμό. Βλέπω φωτογραφίες μετά και αναγνωρίζω το κάθε συναίσθημα που βγάζει, γιατί τα έχω ζήσει και σέβομαι την προσπάθειά του και την προσωπική του υπέρβαση.

Είναι μια σημαντική πτυχή του κόσμου των υπεραποστάσεων. Είναι τα δάκρυα που σαν κρίκοι κρατούν τους αθλητές υπεραποστάσεων συνδεδεμένους σε μια γλώσσα που αυτοί μονάχα αναγνωρίζουν όταν γίνονται μάρτυρες της σε άλλους αγώνες. Τελικά αυτοί οι αγώνες κάνουν τον καθένα να κλαίει… αρκεί να αφεθεί  στην μαγεία τους.

Άντζυ Τερζή

Photo©: Chris Boukoros – Free Life Productions, Angie Terzi-Advendure, Andorra Ultra Trail