Σπάρταθλον 2003: Ο Θρίαμβος του Ιδεαλισμού

By 30 Σεπ 2003

Η αξία μερικών πραγμάτων ή καταστάσεων είναι κάποιες φορές τόσο ανεκτίμητη που δεν μπορεί παρά να μετρηθεί με το πιο ταπεινό μέτρο. Αυτό το μέτρο είχαν σοφά ανακαλύψει οι αρχαίοι Έλληνες όταν ήθελαν να τιμήσουν τους Ολυμπιονίκες τους. Αυτό το μέτρο χρησιμοποιήθηκε με την ίδια σοφία από τους αναβιωτές της πορείας του Φειδιππίδη, όταν αποφάσισαν να κάνουν έναν αγώνα πάνω στα ίχνη της. Η αξία μιας νίκης σε έναν αγώνα που διαρκεί περίπου 24 ώρες (για τον νικητή) μετριέται μ ένα στεφάνι ελιάς και λίγο νερό για να ξεδιψάσει. Κι αυτό το ίδιο έπαθλο θα πάρουν όλοι, μέχρι και τον τελευταίο που θα καταφέρει να φτάσει μέχρι το τέρμα. Το Σπάρταθλον επανατοποθετεί το θεσμό των επάθλων πάνω στην αρχική του βάση, αυτή που σήμερα ακούγεται πολύ ρομαντική, πολύ μακρινή αλλά και τόσο αληθινή. Το Α-Ζ έζησε από κοντά το φετινό 21ο Σπάρταθλον, έτρεξε μαζί με τους αθλητές, μίλησε μαζί τους κι έζησε αυτό το μοναδικό γεγονός που φέρνει κάθε χρόνο στην Ελλάδα αθλητές απ όλο τον κόσμο. Αδυνατούμε να σας μεταφέρουμε ακριβώς αυτό που ζήσαμε γιατί τα λόγια είναι φτωχά μερικες φορές. Σας δίνουμε ωστόσο μια εικόνα που αφορά το αγωνιστικό κομμάτι αυτής της «ολικής εμπειρίας».

ΠΕΜΠΤΗ 25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (ΑΝΑΦΟΡΑ 1η) - Νωρίς το απόγευμα ολοκληρώθηκε σε ξενοδοχείο της Αθήνας, η εγγραφή και ενημέρωση των αθλητών που θα πάρουν αύριο το πρωί στις 7 εκκίνηση κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. Ο αριθμός τους έφτασε τελικά τους 205, από τους οποίους οι 15 περίπου είναι Έλληνες, ενώ οι γυναίκες φτάνουν τις 20. Ανάμεσα σ’ αυτούς που θα ξεκινήσουν τον αγώνα βρίσκονται ο Αυστριακός Marcus Thalman (2ος το 2002), ο Valim Numes(1ος το 2001) και αρκετοί ακόμα αθλητές που πρωταγωνίστησαν πέρυσι: Christian Fatton ( Ελβετία), Andras Low (Ουγγαρία), Stephane Pelissier (Γαλλία) και ο Έλληνας Γιώργος Ψάιλας. Οι χώρες που έχουν τη μερίδα του λέοντος στις συμμετοχές είναι η Ιαπωνία (περίπου 50) και η Γαλλία (πάνω από 40). Άλλες χώρες με αξιόλογη παρουσία είναι οι Γερμανία, Ουγγαρία, Αυστρία, Πολωνία, Τσεχία, Βρετανία. Συνολικά εκπροσωπούνται με αθλητές 31 χώρες από 6 ηπείρους.

Οι δρομείς παρέδωσαν διάφορα προσωπικά τους πακέτα με τρόφιμα για να τα παραλάβουν σε κάποιους από τους 43 στο σύνολο σταθμούς κατά μήκος της διαδρομής. Στην ενημέρωση οι διοργανωτές τόνισαν τη σημασία της τήρησης των κανονισμών και την αυστηρότητα που δίνεται στο «ευ αγωνίζεσθαι» από την πλευρά τους. Εντύπωση μας προκάλεσε η επισήμανση ότι απαγορεύεται η χρήση μπατόν πεζοπορίας ή οποιουδήποτε άλλου μέσου που υποβοηθάει την προσπάθεια των αθλητών. Η ενημέρωση έκλεισε με την αναγγελία της είδησης ότι στη Σπάρτη έχει φιλοτεχνηθεί μαρμάρινη πλάκα με τα ονόματα των πρώτων αθλητών των 20 μέχρι σήμερα διοργανώσεων και πρόκειται να αποκαλυφθεί σε ειδική τελετή λίγες ώρες μετά τον τερματισμό από το νικητή του φετινού αγώνα.

Ομάδα του Ευγενίδειου Ιδρύματος συμμετέχει στο Σπάρταθλο, στα πλαίσια ερευνητικού προγράμματος για την «Υπονατραιμία», την πτώση του επιπέδου νατρίου δηλαδή στο αίμα των δρομέων μεγάλων αποστάσεων. Όπως μας εξήγησε ο επικεφαλής της ομάδας Δρ. Σταύρος Κάβουρας (Λέκτορας Εργοφυσιολογίας και Διατροφής αθλουμένων) η απώλεια νατρίου που συντελείται με την αυξημένη εφίδρωση και οδηγεί σε πτώση του επιπέδου νατρίου στο αίμα, είναι ένα επικίνδυνο σύμπτωμα που μπορεί να οδηγήσει μέχρι και στο θάνατο κάποιον αθλητή. Σκοπός της έρευνας που ξεκίνησε από το περσινό Σπάρταθλο είναι να διαπιστωθεί ποιοι είναι οι παράγοντες που οδηγούν στην Υπονατραιμία και ποιοι θα είναι οι τρόποι με τους οποίους οι αθλητές θα μπορούσαν να τους αποφύγουν. Τα πρώτα ευρήματα που ανακοινώθηκαν πέρσι στις Η.Π.Α. προκάλεσαν αίσθηση, όπως μας εξήγησε ο Δρ. Κάβουρας και αποφασίστηκε να συνεχιστεί η προσπάθεια και φέτος, καθώς το Σπάρταθλον είναι από τους ελάχιστους αγώνες με τόσο μεγάλη διάρκεια και οι μετρήσεις είναι πολύ σημαντικές γι’ αυτό το λόγο.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (ΑΝΑΦΟΡΑ 2η) - Η εκκίνηση δόθηκε κανονικά στις 7, κάτω από τον βράχο της ακρόπολης, μπροστά στο Ωδείο του Ηρώδου του Αττικού. Προηγήθηκε μια σύντομη τελετή πριν την εκκίνηση. Οι αθλητές έφυγαν κανονικά μέσα από τους πεζόδρομους της περιοχής και γρήγορα κατευθύνθηκαν προς την Ιερά Οδό. Εκεί δυστυχώς, υπήρχε ένα απρόοπτο σχετικά με την διαδρομή, όταν κάποιος κριτής έστειλε σε λάθος διαδρομή τους αθλητές με αποτέλεσμα όλη η κούρσα να βρεθεί εκτός διαδρομής για ένα διάστημα περίπου 2 km, πράγμα που στοίχισε σε όλους τους αθλητές και ειδικά σ’ αυτούς που βρέθηκαν να είναι πρώτοι στην κεφαλή της κούρσας όπως ο Markus Thalmann και ο Γιώργος Ψάϊλας. Αλλά όπως γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις κάποιοι φιλοτιμήθηκαν και εκ των ενόντων τελικά οι αθλητές βρήκαν τον σωστό δρόμο αφού γύρισαν ανάποδα σε κεντρικό δρόμο της περιοχής, γεμίζοντας με έκπληξη αν όχι κατάπληξη τους οδηγούς των αυτοκινήτων που ήταν εγκλωβισμένοι στο πρωινό μποτιλιάρισμα της μεγαλούπολης. Οι αθλητές ξαναβρέθηκαν στη σωστή διαδρομή, μπήκαν στην Ιερά οδό και οι πρώτοι ακολούθησαν έναν αρκετά γρήγορο ρυθμό, κάτω από 5 λεπτά το χιλιόμετρο. Σύντομα βρέθηκαν στην Εθνική Αθηνών-Κορίνθου, όπου υπήρχε το καθημερινό απίστευτο μποτιλιάρισμα της Αθήνας. Οι συνθήκες ήταν απάνθρωπες για τους αθλητές. Δυστυχώς η τροχαία δεν μπορούσε να υποστηρίξει όλους του αθλητές, έτσι οι πρώτοι βρέθηκαν να κάνουν ελιγμούς μεταξύ της άκρης του δρόμου και των αυτοκινήτων που ήταν σταματημένα λόγω του μποτιλιαρίσματος.

Σε μια σειρά μπήκαν οι αθλητές με πρώτο τον Γάλλο Lepolotec και μαζί οι Thalmann, Fatton, Ψαϊλας, Moros.
Ευτυχώς ένα αεράκι που φυσούσε έδιωχνε τον βρώμικο αέρα και τα καυσαέρια που στην κυριολεξία έπνιγαν τους αθλητές. Ο καιρός είναι καλός, δεν υπάρχει υγρασία, όλα δείχνουν πως θα είναι μια ηλιόλουστη μέρα.
Στη 1:56 ο Αυστριακός Markus Thalmann πέρασε πρώτος από το 25ο χλμ. λέγοντας ότι «η κούρσα ακολουθεί πολύ γρήγορο ρυθμό».

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (ΑΝΑΦΟΡΑ 3η) - Στο 59o km -σημείο τροφοδοσίας- η κατάσταση έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει. Η διαφορά ανάμεσα στους πρώτους και τα επόμενα γκρουπ που ακολουθούν είναι πολύ μεγάλη ήδη. Οι αθλητές τρέχουν πια μέσα στη ζέστη του μεσημεριού. Οι συνθήκες είναι μάλλον καλές, καθώς υπάρχει σχετική δροσιά που προκαλεί το ελαφρύ αεράκι που φυσά.
Από τους πρώτους όπως πέρασαν από τον σταθμό του 59ου χλμ., ο Γάλλος Jean-Jacques Moros φαίνεται να είναι πραγματικά ακμαίος, το ίδιο και ο Markus Thalmann, που ήρθε από πίσω με μικρή διαφορά. Ήταν χαμογελαστοί και οι δύο και έδειχναν να μην τους έχει πτοήσει μέχρι στιγμής ο ρυθμός που ακολουθούν, ο οποίος είναι περίπου 4,5 λεπτά το χιλιόμετρο, ένας πραγματικά γρήγορος ρυθμός. Ο Βραζιλιάνος Valmir Nunes έχει ανέβει, βρίσκεται πια σε απόσταση αναπνοής από την τρίτη θέση και σίγουρα στα επόμενα χιλιόμετρα θα είναι μέσα στην πρώτη τριάδα. Από τους υπόλοιπους που συμπληρώνουν την εξάδα, η προσοχή του Ελληνικού ενδιαφέροντος είναι στραμμένη στον Γιώργο Ψάϊλα, ο οποίος πέρασε με διαφορά 23 λεπτών από τον πρώτο αθλητή. Δείχνει να είναι καλά και μάλιστα απ’ ότι μας είπαν οι άνθρωποι της υποστήριξης του Έλληνα αθλητή, σε σχέση με πέρυσι τα περάσματά του είναι πιο γρήγορα.

Νωρίτερα οι αθλητές πέρασαν από τα Μέγαρα και πιο πριν ακόμη από το Μεγάλο Πεύκο όπου, τουλάχιστον η προσοχή των μικρών μαθητών του Δημοτικού σχολείου, ήταν στραμμένη πάνω στους αθλητές που περνούσαν. Όπως χαρακτηριστικά μας είπαν οι πιτσιρικάδες, κρεμασμένοι στα κάγκελα του σχολείου, σήμερα δεν έχουν μάθημα προκειμένου να παρακολουθήσουν τους αθλητές του Σπαρτάθλου να περνούν από την περιοχή τους.

Από τα αξιοσημείωτα της μέχρι τώρα εξέλιξης της πορείας του αγώνα, είναι σίγουρα η θερμή παρουσία των Ιαπώνων θεατών στις άκρες του δρόμου στα σημεία υποστήριξης, καθώς δεκάδες είναι οι αθλητές από την Ιαπωνία αλλά και την Κορέα που συμμετέχουν στο Σπάρταθλο. Επίσης επισημάναμε και τους ανθρώπους ενός Βραζιλιάνικου καναλιού που έχουν έρθει μαζί με τον Nunes για να καλύψουν τον αγώνα αλλά και την συμμετοχή του σπουδαίου Βραζιλιάνου αθλητή.
Οι συνθήκες στον δρόμο είναι πια πολύ καλύτερες για τους αθλητές αφού πλέον τρέχουν σε δευτερεύοντες δρόμους, ασφαλτόδρομους πάντα.
Οργανωτικά, φαίνεται να υπάρχει αρκετή εμπειρία από τόσες προηγούμενες διοργανώσεις. Στους σταθμούς οι αθλητές μπορούν να βρουν τα πάντα.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (ΑΝΑΦΟΡΑ 4η) Το πρώτο σημείο «κλειδί» για τον αγώνα, είναι το πέρασμα από το 81ο χλμ. που είναι και ένα μεγάλος σταθμός υποδοχής των αθλητών, ακριβώς λίγο μετά το πέρασμα του Ισθμού στην Πελοπόννησο. Εκεί οι πρώτοι αθλητές έφτασαν περίπου μετά τις έξι ώρες. Πρώτος έφτασε ο Jean Jacques Moros σε 6 ώρες και 20 λεπτά. Φαινόταν να είναι σε μάλλον καλή κατάσταση, ενώ σε μια ερώτηση που του κάναμε μας έδειξε τα πόδια του και με ένα μάλλον αρνητικό νεύμα εννοούσε ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά. Ωστόσο έδειχνε αρκετά ψύχραιμος και αποφασισμένος. Πέρασε περίπου 8 λεπτά στο σταθμό προκειμένου να φάει, γιατί εδώ οι αθλητές σιγά-σιγά αρχίζουν να τρώνε στερεά τροφή. Στους πάγκους μπορούσε να βρει κανένας από ρύζι μέχρι ζυμαρικά, μια μεγάλη ποικιλία από τροφές και υγρά.

Δεύτερος έφτασε ο Markus Thalmann με 10 λεπτά διαφορά, με το χαρακτηριστικό μειλίχιο χαμόγελο στο πρόσωπό του, είναι από τους αθλητές που μάλλον ή δεν κουράζονται ποτέ ή δεν το δείχνουν. Έφτασε εξαιρετικά ακμαίος και αφού σταμάτησε για λίγα λεπτά, συνέχισε και αυτός.
Αρκετά πιο πίσω, στις 6 ώρες και 43 λεπτά ήρθε ο Nunes ο οποίος πέρασε το λιγότερο χρόνο από τους τρεις στο σταθμό. Με αρκετό ενδιαφέρον ρώτησε να πληροφορηθεί από εμάς πόσο μπροστά βρίσκονται οι αντίπαλοί του.
Η έκπληξη ήρθε στις θέσεις 4, 5 και 6, όπου ενώ υπήρχε μια ήδη διαμορφωμένη κατάσταση από νωρίτερα, ξαφνικά είδαμε στο σταθμό να φτάνουν τρεις Γιαπωνέζοι, δύο άνδρες και μια γυναίκα με μια διαφορά μόλις 2 λεπτών απ’ αυτούς, στις 6:55 έφτασε ο Nishimura Yoshio και ο Sakai Yuji και 2 λεπτά πιο πίσω ακολούθησε η Sakamoto Akiko, η οποία είναι και η πρώτη γυναίκα στον αγώνα. (Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι από λάθος πληροφόρηση ενημερώσαμε χθες τους φίλους μας ότι συμμετέχει και η Ρωσίδα Reutovich, γεγονός που δεν ευσταθεί).

Οι Γιαπωνέζοι ήταν πραγματικά η μεγάλη ανατροπή και η μεγάλη έκπληξη στον αγώνα εκείνη τη στιγμή, αλλά όπως έχουν συνηθίσει σ’ αυτούς τους αγώνες πάντα στην αρχή βρίσκονται κάπου πίσω κρυμμένοι στο πλήθος και σιγά-σιγά ανεβαίνουν. Ήταν εντυπωσιακό το πόσο καλή υποστήριξη έχουν αυτοί οι Ασιάτες αθλητές από τις ομάδες υποστήριξης που συστήνονται γι’ αυτό το λόγο, μιας και είναι και πολυπληθείς οι αποστολές τους. Υπήρχαν τα πάντα γι’ αυτούς. Φαίνονται να δουλεύουν πάρα πολύ συστηματικά.

Ο καιρός ήταν πολύ καλός, ένας αρκετά δυνατός αέρας μάλλον δρόσιζε τους αθλητές και η λιακάδα δεν ήταν τόσο δυσάρεστη ώστε να τους καίει στην προσπάθειά τους πάνω στην άσφαλτο. Ο πρώτος Έλληνας που έφτασε στο σταθμό στο 81, ήταν ο Γιώργος Ψάϊλας ο οποίος ήταν ακριβώς πίσω από την εξάδα, έδειχνε να είναι σε καλή κατάσταση, δέχτηκε τις περιποιήσεις της δικής του ομάδας υποστήριξης και είπε «έχουμε κάνει μόνο το 1/3, ο αγώνας τώρα ξεκινά».

Πληροφορίες που έφτασαν λίγο αργότερα στο σταθμό, ανέφεραν έναν ευτυχώς ελαφρύ τραυματισμό ενός Πολωνού δρομέα, ο οποίος χτυπήθηκε από ένα αυτοκίνητο στην προσπάθειά του να αλλάξει ρεύμα χωρίς να προσέξει την κίνηση πίσω του. Ευτυχώς όμως το χτύπημα ήταν ανώδυνο και αφού εξετάστηκε από γιατρό συνέχισε την προσπάθειά του.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (ΑΝΑΦΟΡΑ 5η) - Μετά το 81 χλμ, η κατάσταση για όλους τους αθλητές ήταν σαφώς πολύ καλύτερη, γιατί αφενός η ζέστη του μεσημεριού άρχισε να υποχωρεί και αφετέρου οι αθλητές έτρεχαν πλέον σε δευτερεύοντες επαρχιακούς δρόμους με μειωμένη κίνηση.
Το τοπίο γύρω, στην περιοχή της Κορινθίας, άρχισε να γίνεται όμορφο με αμπελώνες και διάσπαρτα χωριά, αρκετό πράσινο, έτσι ώστε να παίρνει την κόπωση από το πνεύμα και το σώμα των αθλητών, οι οποίοι υπέφεραν για τα πρώτα 80-90 χιλιόμετρα. Μέχρι την αρχαία Κόρινθο, η κατάσταση δεν έδειξε να αλλάζει ιδιαίτερα, ωστόσο κάποιοι απ αυτούς που έπαιξαν ένα ρόλο στην αρχή της κούρσας, όπως ο Ελβετός Fatton ή ο Γάλλος Pelissier, βρέθηκαν να υποχωρούν κάποιες θέσει πιο πίσω. Ο Pelissier όταν τον συναντήσαμε στην αρχαία Κόρινθο μας έδειξε ότι υπήρχε κάποιο σοβαρό πρόβλημα. Ο Fatton, όταν έφτασε στον Ισθμό μας είπε ότι ταλαιπωρήθηκε την προηγούμενη ώρα από εμετούς, υπέθεσε ότι κάτι τον πείραξε από τροφή στο στομάχι και αυτό σίγουρα τον έριξε αρκετά πιο πίσω.

  Ο Markus Thalmann στο 123ο km (ακριβώς στο μισό της διαδρομής)

Μέχρι το 100ο χλμ. οι διαφορές ανάμεσα στους τρεις πρώτους και τους υπόλοιπους άρχισαν να μεγαλώνουν. Για τους πρώτους τρεις τα πράγματα δεν έδειχναν να ξεκαθαρίζουν, απλά ο Βραζιλιάνος Nunes άρχισε να πλησιάζει ακόμα περισσότερο τους προπορευόμενους. Πρώτος από το 100ο χλμ. πέρασε ο Γάλλος Moros, 10 λεπτά πίσω του ήταν ο Markus Thalmann και ακολούθησε ο Nunes. Οι Γιαπωνέζοι έχασαν έδαφος από τους προπορευόμενους σε σχέση με το προηγούμενο πέρασμα, σταθεροποίησαν ωστόσο την διαφορά από τους επόμενους που ακολουθούσαν στην κούρσα.

Μετά από κάποιους ανήφορους και περίπου στις 5 το απόγευμα, οι αθλητές βρέθηκαν στους αμπελώνες της Νεμέας, σ’ ένα ειδυλλιακό τοπίο και η αλλαγή που έγινε μέχρι να φτάσουν στο χωριό της Νεμέας στο 126ο χλμ. ήταν ότι εκείνος που πέρασε μπροστά ήταν ο Thalmann με πολύ μικρή διαφορά από τον Moros. Ο Nunes ήταν σταθερά λίγο πίσω τους. Ο Γάλλος Moros σε ερώτησή μας, έδειξε ότι έχει κάποιο πρόβλημα στα πόδια του.

Από τη Νεμέα οι αθλητές θα ακολουθήσουν μια αρκετά ανηφορική διαδρομή που λέγεται Κολοσούρτι και η οποία θα τους φέρει στους λόφους της ορεινής Κορινθίας. Θα έχουν να αντιμετωπίσουν αρκετά χιλιόμετρα χωματόδρομου μέχρι να φτάσουν αργά το απόγευμα ή τις πρώτες βραδινές ώρες στο χωριό Λύρκεια που είναι και το σημείο κλειδί για τη νύχτα που θα ακολουθήσει. Είναι ένα σημείο που παίζονται πάρα πολλά για τους περισσότερους αθλητές και ίσως περισσότερα γι’ αυτούς που βρίσκονται πιο πίσω. Είναι μια πραγματική μάχη που δίνεται μέσα στη νύχτα, για όλους τους αθλητές ακόμη και για τους τελευταίους και όπως λένε οι περισσότεροι όποιος καταφέρει να περάσει το βουνό Λύρκειο, μπορεί να συνεχίσει μέχρι τον τερματισμό. Όλοι περιμένουν με αγωνία τη Λύρκεια, για να δουν πως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση και αν τελικά μπόρεσε να αποσπαστεί κάποιος στην κεφαλή της κούρσας.

ΣΑΒΒΑΤΟ 27 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ (ΑΝΑΦΟΡΑ 6η) - Στη Λύρκεια ξεκινά ο ανήφορος και το δέος της νύχτας για τους δρομείς (αν και οι περισσότεροι νυχτώνουν πολύ νωρίτερα, από την περιοχή της Νεμέας ακόμα, στο 120Km. Περιμένοντας στο σούρουπο, έφτασαν οι πρώτες πληροφορίες από τους προηγούμενους σταθμούς: ο Thalmann πριν από τη Νεμέα είχε προσπεράσει τον Moros που είχε από ώρα πόνους στους τετρακέφαλους ενώ λίγο αργότερα τον Γάλλο προσπέρασε και ο Nunes. Ο τελευταίος έκανε στα τελευταία χιλιόμετρα μια δυνατή κούρσα για να καλύψει τη διαφορά από τους δύο αντιπάλους του.

Είχαμε την τιμή να τρέξουμε μαζί με τον Thalmann τα 3 τελευταία χιλιόμετρα μέχρι τη Λύρκεια. Βρισκόταν σε εξαιρετική κατάσταση κι απ ότι μας είπε δεν αντιμετώπιζε κανένα πρόβλημα: «δεν ξέρω τι μπορεί να συμβεί μέχρι το τέλος της διαδρομής αλλά έχω την αίσθηση ότι αυτός είναι ο δικός μου αγώνας», μας είπε ο Αυστριακός. Από το σταθμό της Λύρκειας (149km), ο Thalmann πέρασε πρώτος σε 13:00. Μετά από 14 λεπτά ακολούθησε ο Nunes, ο οποίος για να κερδίσει χρόνο έφυγε τρέχοντας με ένα κυπελλάκι νερό στο χέρι. Ο Moros έφτασε 6 λεπτά μετά τον Βραζιλιάνο, με σημάδια πόνου στα πόδια και ζήτησε να τον δει φυσιοθεραπευτής. Μετά από ένα κενό μιας ώρας ακολούθησαν ο Ιάπωνας Nishimura και ο συμπατριώτης του Sakai για να ακολουθήσει ο Γιώργος Ψάιλας στην 6η θέση.

Μετά τη Λύρκεια ξεκίνησαν οι μεγάλοι ανήφοροι, μέσα στο σκοτάδι. Οι σταθμοί ανεφοδιασμού είναι εγκατεσπαρμένοι κάθε 2-4 χιλιόμετρα στην ερημιά της νύχτας και θυμίζουν οάσεις ζωής μέσα στην απόλυτη σιωπή. Και όσο τα χιλιόμετρα κυλούν στο Σπάρταθλον, οι μικροί αυτοί σταθμοί γίνονται η πολύτιμη συντροφιά των αθλητών κι ένα σημείο αναφοράς για την πορεία τους, κάτι σαν μπούσουλας. Ίσως μάλιστα ο αριθμός 75 (τόσοι είναι οι σταθμοί) να είναι κι ο ιδανικότερος τρόπος ψυχολογικά για να μετρηθεί η διαδρομή από τους αθλητές, αφού το 246 ακούγεται δυσβάστακτο.

Το πέρασμα του Λύρκειου όρους μέσα στο σκοτάδι, είναι μια μοναδική εμπειρία για τους αθλητές, που έχουν ήδη φορτωθεί με 158 χιλιόμετρα τρεξίματος. Η σηματοδότηση σ αυτό το τμήμα είναι εξαιρετική: λεντάκια μπαταρίας αναβόσβηναν και φωσφορούχες βέργες έλαμπαν σ όλο το μήκος του μονοπατιού, καθώς αυτό ανηφορίζει μέχρι την κορυφογραμμή Φτάνοντας στο σταθμό που βρίσκεται πάνω από την αρχή της σήραγγας του Αρτεμισίου, βρεθήκαμε μπροστά σ έναν κανονικό καταυλισμό εκστρατείας σε πλήρη λειτουργία: υπαίθρια κουζίνα, ιατρικές σκηνές, ομάδες υποστήριξης, ασύρματη επικοινωνία και πολύς κόσμος που περίμενε υπομονετικά τους αθλητές.

Περιμέναμε τον Ψάιλα να φτάσει εκεί για να κάνουμε –με την άδεια των διοργανωτών- το τμήμα το μονοπατιού μέχρι τον Σάγκα, περνώντας το Λύρκειο όρος. Για μας ήταν μια μοναδική εμπειρία να μοιραστούμε τα συναισθήματα ενός Έλληνα αθλητή σ ένα τόσο ιδιαίτερο τμήμα της διαδρομής (το μοναδικό πράγμα εξάλλου στα 246 χιλιόμετρα του αγώνα, που θυμίζει στην πράξη την αρχαία διαδρομή του Φειδιππίδη). Τρέχοντας μαζί του μας εντυπωσίασε το γεγονός ότι ο αθλητής είχε τη δύναμη μετά από 16 ώρες προσπάθειας να τρέχει ακόμα και σε ανήφορο και επιπλέον, είχε τη διάθεση να απαντήσει σε ερωτήσεις μας αλλά και να συζητήσει με διαύγεια σκέψης μαζί μας.

Στο τέλος του ανήφορου υπήρχε ένας ακόμα σταθμός ανεφοδιασμού, στελεχωμένος από μερικούς ενθουσιώδεις Σπαρτιάτες ορειβάτες, που ζούσαν τις μεγαλειώδεις στιγμές που οι δρομείς ξεπρόβαλλαν από τις τελευταίες στροφές του μονοπατιού. Οι αρχικές τους επευφημίες έγιναν ζητωκραυγές όταν διαπίστωσαν ότι ο αθλητής που μόλις έφτασε εκεί ήταν Έλληνας. Από την άλλη πλευρά ξεκινούσε αμέσως ένας απότομος κατηφορικός χωματόδρομος, με κλίση που σε κάποιες περιπτώσεις ξεπερνούσε το 20%. Στο βάθος χαμηλά έφεγγαν τα φώτα του Σάγκα, του πρώτου οικισμού που συναντούν οι αθλητές στην πλευρά της Αρκαδίας. Ο αέρας έστελνε μέχρι εμάς τους ήχους του κλαρίνου που έπαιζε σ ένα ολονύχτιο απ ότι θα μαθαίναμε αργότερα γλέντι, προς τιμήν των αθλητών και του αγώνα. Όταν μισή ώρα αργότερα μπαίναμε στο χωριό οι οργανοπαίχτες άρχισαν καινούργιο σκοπό για να υποδεχτούν τον πρώτο Έλληνα της κούρσας. Στη μνήμη των κατοίκων του Σάγκα αλλά και πολλών ακόμα χωριών έχει χαραχτεί η θρυλική μορφή του Γιάννη Κούρου από τις πρώτες διοργανώσεις στη δεκαετία του 80 και δεν χάνουν την ευκαιρία να πανηγυρίζουν την παρουσία των Ελλήνων αθλητών στο Σπάρταθλο.

Από το Σάγκα (164) ο Talman πέρασε σε 15.05, κάνοντας τα 15km από τη Λύρκεια σε 2 ώρες και 5 λεπτά, αυξάνοντας τη διαφορά από τους διώκτες του. Ο Nunes που πέρασε 2ος από εκεί σε 16.01 χρειάστηκε 2.47 και σύμφωνα με το δελτίο των κριτών δεν ήταν σε καλή κατάσταση, ενώ ο Moros πλησίασε επικίνδυνα τον Βραζιλιάνο μόλις στα 2 λεπτά (16.03). Στο μεταξύ άρχισε να αναδύεται στην κορυφή της κούρσας ο Γιαπωνέζος Masayuki Ohtaki που έφτασε στο Σάγκα λίγα λεπτά μετά τον Ψάιλα, παίρνοντας την 6η θέση και μέχρι τη Νεστάνη (168) τον προσπέρασε πλησιάζοντας τους πρώτους.

Διάφορα άσκοπα ζικ-ζακ της διαδρομής πάνω σε αυτοκινητόδρομους που κατευθύνονται άλλοτε δυτικά κι άλλοτε ανατολικά οδηγούν στο τέλος τη διαδρομή στην ανατολική άκρη της Αρκαδικής πεδιάδας, στο Ζευγολατιό (186km). Ο Thalmann πέρασε από εκεί σε 17.14, αυξάνοντας λίγο ακόμα τη διαφορά του από τον Nunes (18.16) και τον Moros (18.39), Που παρά τα προβλήματά του συνέχιζε αλλά ξαναέχασε το κερδισμένο έδαφος από τον Βραζιλιάνο. Πίσω τους οι Ιάπωνες επιτίθονταν για μια ακόμα φορά, με νέα τριάδα: Nishimura (19.57), Ohtaki (20.59) και Iwamoto (21.20). Τα προβλήματα στα πόδια του Ψάιλα τον είχαν ρίξει στην 8η θέση.

Η νύχτα ήταν στο απόγειό της και οι δρομείς περνούσαν τις πιο δύσκολες ώρες τους. Όπως μας είχε πει λίγο νωρίτερα ο Ψάιλας τρέχοντας μαζί του «ο αθλητής πάσχει από έλλειψη ενδιαφέροντος αυτή την ώρα στο Σπάρταθλο». Γενικά υπάρχει μια κόπωση, ακόμα και στους υπεύθυνους των σταθμών. Όλοι πρέπει να πολεμήσουν το σκοτάδι, το κρύο, την υπνηλία, τη σιωπή και τη μοναξιά.

Η τελευταία ανηφορική δοκιμασία ήταν τα 20 χιλιόμετρα μέχρι το 218km, όπου αρχίζει ο ατελείωτος κατήφορος προς τη Σπάρτη. Εκεί, στις πρώτες ανηφόρες, κοντά στο 205 εγκατέλειψε και ο Γιώργος Ψάιλας, όταν η υποθερμία ήρθε να επιδεινώσει το μυικό πρόβλημά του. Μπροστά ο Thalmann συνέχιζε ασταμάτητος προς το θρίαμβο, έχοντας ανοίξει ακόμα περισσότερο τη διαφορά του από τον Nunes, που απλά συνέχιζε διατηρώντας τη 2η θέση με διαφορά ασφαλείας, ενώ ο Ohtaki με έναν καθυστερημένα γρήγορο ρυθμό είχε ήδη «μαζέψει» τον Nishimura και απειλούσε σιγά-σιγά και τον Moros στην 3η θέση.

Πριν το σκοτάδι δώσει τη σειρά του στην καινούργια μέρα, ο Markus Thalmann έμπαινε θριαμβευτικά στην πόλη της Σπάρτης, όπου συγκινημένος και περιχαρής πανηγύρισε μπροστά στο άγαλμα του Λεωνίδα την πρώτη του νίκη σε Σπάρταθλο και μάλιστα με εξαιρετικό χρόνο (23.28.24), επίδοση που αποτελεί την 8η καλύτερη όλων των εποχών στον αγώνα. Χρειάστηκε να περάσουν 2 ώρες για να φτάσει στον τερματισμό και ο Valmir Nunes (25.30.35) που έτρεξε τα τελευταία μέτρα ανεμίζοντας τη Βραζιλιάνικη σημαία, ενώ ο Jean-Jaques Moros κατάφερε τελικά από τύχη περισσότερο να κρατήσει την 3η θέση (26.26.16) που είχε εξάλλου σε ολόκληρο το δεύτερο μισό της διαδρομής. Ο έμπειρος Ιάπωνας Masayuki Ohtaki –νικητής το 2000- έτρεξε το δεύτερο μισό του αγώνα με φρενήρη ρυθμό (είχε τα καλύτερα περάσματα από όλους τους αθλητές) αλλά κατάφερε τελικά να φτάσει μόνο μέχρι την 4η θέση και ο τερματισμός του αγώνα τον βρήκε μόλις ένα λεπτό πίσω από τον 3ο (26.27.34)!!! Ο Ohtaki έκανε το τελευταίο 60άρι (Ζευγολατιό-Σπάρτη) σε μόλις 5:28, όταν ο νικητής Thalmann χρειάστηκε 6:14, ο Nunes 7:14 και ο Moros 7:47!!

Καλύτερη γυναίκα φέτος ήταν η Γιαπωνέζα Akiko Sakamoto με 29.07.44, που μ αυτό το χρόνο βρέθηκε στην 11η θέση της γενικής κατάταξης.

Ο απεσταλμένος του Α-Ζ με τον νικητή λίγο μετά τον τερματισμό

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΝΙΚΗΤΗ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΣΤΟ Α-Ζ
Λίγο μετά τον τερματισμό, το Α-Ζ μίλησε με τον νικητή του αγώνα, τον Αυστριακό Markus Thalmann. Ο Markus είναι 39 χρονών και εκτός από σπουδαίος αθλητής είναι και ένας σπουδαίος επιστήμονας. Εργάζεται ως καρδιοχειρουργός στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Βιέννης.
Α-Ζ: Σε παρακαλούμε Markus πες μας μερικά λόγια για το Σπάρταθλον 2003, για το συναγωνισμό.
Μ.Τ: Υπήρχε ένας πολύ γρήγορος ρυθμός στην αρχή, οι δύο Γάλλοι (σημ.Α-Ζ: Moros, Le Polotec) πήγαν μπροστά και δεν ήθελα να τους αφήσω, ήθελα όμως και να κρατήσω το δικό μου ρυθμό, έτσι φρόντισα να μπορώ να έχω οπτική επαφή μαζί τους αλλά και να μην πηγαίνω μαζί τους. Δεν ξέρω τι τους συνέβη αργότερα, το μόνο που ξέρω είναι ότι ο Moros πήγε πολύ γρήγορα αλλά περνούσε πολύ χρόνο στους σταθμούς ανεφοδιασμού, ώστε εγώ να μπορώ να πηγαίνω με το δικό μου ρυθμό και να ξοδεύω λίγο χρόνο στους σταθμούς. Αργότερα, περίπου στο 140, σου είπα (σημ.Α-Ζ: αναφέρεται στο τμήμα που τρέξαμε για λίγο μαζί του) «αυτός θα είναι ο αγώνας μου» αλλά ο Nunes ήταν 10-15 λεπτά πίσω μου και νομίζω ότι πέρασαν περίπου 2-3 ώρες που ήταν πολύ κοντά μου. Μετά το πέρασμα του Σάγκα άκουσα πως πήγε κάπως πιο αργά και λίγο πιο μετά άκουσα ότι ο δεύτερος Nunes βρισκόταν μια ώρα πίσω μου. Πήγα πολύ γρήγορα μέχρι το 185-190 αλλά μετά αντιμετώπισα εντερικά προβλήματα, τα πόδια μου είχαν σφίξει πολύ (φυσικά), τα συνηθισμένα προβλήματα. Έτσι έριξα το ρυθμό, γιατί ήξερα ότι ο Nunes ήταν τουλάχιστον μια ώρα πίσω μου. Όταν έφτασα στο 230 εκτίμησα ότι είχα άλλες 2 ώρες μέχρι να καταφέρω να φτάσω στη Σπάρτη μέσα σε ένα 24ωρο, πράγμα που σημαίνει 2 ώρες για 16km. Έτσι συνέχισα και έκανα τα υπόλοιπα 16km σε λιγότερο από 1:30, ένας καλός ρυθμός.
Α-Ζ: Πολύ καλός ρυθμός για να τερματίσει κανείς ένα Σπάρταθλο.
Μ.Τ: Καλός γιατί αντιμετώπισα σοβαρά γαστρεντερικά προβλήματα νωρίτερα, ώστε να μπορώ να κρατήσω το ρυθμό μου.
Α-Ζ: Τώρα λοιπόν είσαι χαρούμενος. Σκοπεύεις να ξανάρθεις στο Σπάρταθλο?
Μ.Τ: Φυσικά! Ξέρεις, ο καθένας που κερδίζει ένα Σπάρταθλο σου λέει ότι δεν πρόκειται να ξανάρθει. Ξέρω ότι αυτό δεν είναι σωστό! Όλοι λένε έτσι, αλλά μετά από 3-4 εβδομάδες το ξανασκέφτονται πώς θα έρθουν και πάλι.
Α-Ζ: Μάλλον όλοι σκέφτονται μ αυτόν τον τρόπο…
Μ.Τ: Και είμαι εντελώς βέβαιος ότι θα ξανάρθω του χρόνου. Βρίσκομαι φέτος εδώ για 5η φορά. Την πρώτη μου φορά είχα σοβαρά προβλήματα αλλά έφτασα στη Σπάρτη σε 35 ώρες. Δεν μπορούσα όμως να τρέξω τα τελευταία 15km, έπρεπε να περπατήσω. Ήταν το 1996. Την επόμενη χρονιά όμως ήμουν πολύ καλύτερα κι έφτασα στη Σπάρτη σε 28.15.

……………..
Κάπου εδώ δυστυχώς το επιτελείο των γιατρών μας ζήτησε να μην κουράσουμε άλλο τον αθλητή, έτσι τελείωσε η συνομιλία μας με τον νικητή. Ελπίζουμε να καταφέρουμε να «συζητήσουμε» διαδικτυακά με τον Markus τις επόμενες ημέρες, για να μάθουμε περισσότερα για τον αθλητή αλλά και τον άνθρωπο Markus Thalmann, μια εξαιρετική και ευγενική φυσιογνωμία στο χώρο των υπεραποστάσεων.

Σπάρταθλον 2003 Αθήνα - Σπάρτη 246 km

1. MARKUS THALMANN (AUT) M 23:28:24
2. VALMIR NUNES (BRA) M 25:30:35
3. JEAN-JACQUES MOROS (FRA) M 26:26:16
4. MASAYUKI OHTAKI (JPN) M26:27:34
5. JURI MARTIN (AUT) M 27:22:22
6. NOBUMI IWAMOTO (JPN) M 27:23:46
7. CHRISTIAN FATTON (SUI) M 28:15:06
8. YOSHIO NISHIMURA (JPN) M 28:18:33
9. RAMON ALVAREZ SAINZ (ESP) M 28:42:08
10. ROLAND ROUX (FRA) M28:52:08
11. AKIKO SAKAMOTO (JPN) F 29:07:44
12. SUMIE INAGAKI (JPN) F 29:38:54
13. ANDRAS LOW (HUN) M30:12:47
14. RAUL JAVIER AMIL (ARG) M 30:18:26
15. KOTARO MATSUSHITA (JPN) M 30:54:11


Η ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΟΥ Α-Ζ
Λίγα πράγματα θυμίζουν ότι αυτή τη διαδρομή ακολούθησε ένας αρχαίος αγγελιοφόρος. Ατέλειωτα χιλιόμετρα ασφάλτου (και λίγα χωματόδρομου) παραπέμπουν σε κάτι άλλο και όχι την αναβίωση μιας αρχαίας διαδρομής. Δυστυχώς όμως (για όλους) στο πέρασμα του χρόνου λίγα πράγματα αντέχουν. Κτίσματα, κατασκευές και μνημεία της αρχαίας Ελλάδας αφανίστηκαν από ατέλειωτους πολέμους, επιδρομές και φυσικές καταστροφές. Και σίγουρα οι πρώτοι αυτοκινητόδρομοι του 20ου αιώνα φτιάχτηκαν πάνω στην χάραξη των παλιότερων καρόδρομων ή μουλαρόδρομων του παρελθόντος. Άρα η αναβίωση της διαδρομής του Φειδιππίδη από τον Foden το 1982 ήταν μάλλον μια υπερβολικά ρομαντική προσπάθεια αλλά και ταυτόχρονα αρκετά πρόχειρη.

Ο Foden μάλλον δεν πραγματοποίησε έρευνα πεδίου πριν αποφασίσει ότι θα ακολουθούσε αυτή τη συγκεκριμένη διαδρομή. Άνοιξε κάποιους χάρτες της Ελλάδας, τράβηξε μια γραμμή στο οδικό δίκτυό της (κύριο και επαρχιακό) και κατέληξε ότι αυτή η διαδρομή θα πρέπει να περνά πολύ κοντά από αυτήν που ακολούθησε ο Φειδιππίδης. Είναι χαρακτηριστικά τα άσκοπα ζιγκ-ζαγκ που κάνει το Σπάρταθλον στη βόρεια Αρκαδία, μόνο και μόνο για να κινείται σε αυτοκινητόδρομους. Εν πάση περιπτώσει, πρόκειται για μια αναβίωση ενός γεγονότος 2500 χρόνων και η προσπάθεια να δημιουργηθεί ένας αγώνας για δρομείς δρόμου (road runners) δικαιολογεί σε ένα βαθμό τέτοιες αποκλίσεις.

Ωστόσο για να είμαστε ακριβοδίκαιοι, θα έπρεπε να γίνει διάνοιξη (ή συντήρηση) μονοπατιών μήκους πολλών χιλιομέτρων, ώστε να αποδοθεί με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια η αρχαία διαδρομή. Όπως είναι γνωστό σε όσους έχουν περπατήσει έστω και λίγο σε μονοπάτια, οι κατασκευαστές τους δεν κάνουν άσκοπες παρακάμψεις και στροφές, παρά μόνο αν υπάρχει ανυπέρβλητο εμπόδιο (γκρεμοί κλπ). Σίγουρα –για παράδειγμα- ο αρχαίος δρόμος στην πεδιάδα της Νεμέας ακολουθούσε διαδρομή παρόμοια με την σημερινή αλλά όσο κι αν ενοχλεί αυτό, δεν έχει καμία σχέση ο αρχαίος δρόμος με τον σύγχρονο στη βόρεια Αρκαδία, όπως και αλλού βέβαια. Αυτά για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις, καλή η αρχαιολατρία αλλά να μην συγχέουμε το ιδεατό με την πραγματικότητα.

Ο ΑΓΩΝΑΣ
Είναι συγκινητική η προσέλευση αθλητών από όλες τις γωνιές του πλανήτη, για να τρέξουν για μια ιδέα. Κι ακόμα περισσότερο των πρωταθλητών, να τρέξουν για ένα κλαδί ελιάς και μια κούπα νερό. Είναι κάτι που πρέπει να παραδειγματίσει λίγο τους επαγγελματίες του αθλητισμού. Η φράση του Thalmann μετά τον τερματισμό του λέει πολλά: «θέλω να κερδίσω ένα ολυμπιακό μετάλλιο στο Σπάρταθλο, αλλά δυστυχώς το Σπάρταθλο δεν είναι ολυμπιακό άθλημα».

Οι συνθήκες διεξαγωγής του Σπαρτάθλου στα πρώτα χιλιόμετρά του είναι αντιαθλητικές έως απάνθρωπες, αφού οι αθλητές εγκλωβίζονται στο μποτιλιάρισμα της εθνικής Αθηνών-Κορίνθου και επιπλέον δέχονται μεγάλες ποσότητες καυσαερίων με τις όποιες μακροπρόθεσμες συνέπειες. Είναι όμως αναπόφευκτο, αφού θα έπρεπε να αλλάξει η ώρα διεξαγωγής του αγώνα, πράγμα μάλλον αδύνατο.

Η οργάνωση του αγώνα είναι πολύ καλή και η 20ετής εμπειρία σε συνδυασμό με τον ενθουσιασμό των εθελοντών-μελών του Διεθνούς Συνδέσμου «Σπάρταθλον», διασφαλίζουν την επιτυχία ενός τόσο δύσκολου εγχειρήματος. Ο διευθυντής του Συνδέσμου κ. Παναγιώτης Τσιακίρης μας είπε χαρακτηριστικά, ότι μόνο το διήμερο του αγώνα δουλεύουν πάνω από 250 άνθρωποι για να ολοκληρωθεί και εκτελεστικά το «Σπάρταθλον». Η σηματοδότηση της διαδρομής, με εξαίρεση κάποια ελάχιστα κενά, ήταν επαρκέστατη. Το ίδιο και η τροφοδοσία. Εκείνο μόνο που έχουμε να επισημάνουμε είναι η έλλειψη αθλητικής εμπειρίας των εθελοντών, που υπερκαλύπτεται ωστόσο από τον ενθουσιασμό και την προθυμία τους για δουλειά. Είναι ο ιδανικός τύπος εθελοντή: άνθρωποι που δεν συμμετέχουν στον αγώνα για να λύσουν μικρά οικονομικά προβλήματα αλλά για την χαρά της προσφοράς στην ιδέα του αθλητισμού.

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΜΑΣ
Ζήσαμε ένα έντονο 24ωρο και μοιραστήκαμε τα συναισθήματα των αθλητών (αφού τρέξαμε και μαζί τους), των διοργανωτών και των ομάδων υποστήριξης, που κι αυτές δίνουν τον δικό τους αγώνα, έχοντας παράλληλα την αγωνία για την τύχη των αθλητών τους. Το Σπάρταθλον είναι μια εμπειρία που αξίζει να τη ζήσει ο κάθε άνθρωπος που ασχολείται με τον αθλητισμό, όποιες κι αν είναι οι βλέψεις του σ΄ αυτόν. Υπάρχει βέβαια ένα σοβαρό εμπόδιο: η απαιτούμενη προϋπηρεσία κι αυτό για ουσιαστικούς λόγους. Θα ήταν ευτύχημα αν μπορούσαν να μπουν στον αγώνα αθλητές μετά το 81ο km (Ισθμός) και να τρέξουν έναν μαραθώνιο μέχρι τη Νεμέα ή ένα 100αρι μέχρι το Ζευγολατιό, ώστε να νοιώσουν τι σημαίνουν οι συνθήκες του Σπαρτάθλου και να παρακινηθούν να τρέξουν ολόκληρο τον αγώνα μια επόμενη χρονιά.

Προσπαθήσαμε να μεταδώσουμε σε «ζωντανό χρόνο» την εξέλιξη του αγώνα και ελπίζουμε –αν και δεν καταφέραμε τον στόχο μας- ότι όσοι παρακολούθησαν το Σπάρταθλο μέσα από το Α-Ζ να έζησαν έστω και λίγο το κλίμα του αγώνα.

Διαβάστε τους ανανεωμένους πίνακες με τις καλύτερες επιδόσεις στο Σπάρταθλο, όπως διαμορφώθηκαν μετά τα αποτελέσματα του 2003

Λάζαρος Ρήγος

Γεννήθηκε στην Τήνο το 1961 και ζει στο Λιτόχωρο του Ολύμπου από το 2008. Ίδρυσε το Adventure Zone το 2001, μετά από σκέψεις για δημιουργία ενός ελληνικού portal για τα σπορ περιπέτειας. Δημιούργησε αγώνες ορεινού τρεξίματος, όπως Olympus Marathon (2004), Virgin Forest Trail (2007), Χειμωνιάτικος Ενιπέας (2006), Rodopi Ultra Trail (2009), Olympus Mythical Trail (2012). Στο ενεργητικό του αρκετές συμμετοχές σε αγώνες, όπως και μικρές αποστολές ultra διασχίσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό

www.advendure.com

ΕΠΟΜΕΝΟΙ ΑΓΩΝΕΣ