Από τον πρώτο μου αγώνα ultra trail πίσω στο μακρινό 2008, μέχρι και σήμερα, εκτός των άλλων φοβερών συναισθημάτων και εικόνων που φέρνει μια τέτοια απόσταση, θυμάμαι ότι υπήρχε πάντα ένα “άδειασμα” μέσα μου λίγες ώρες μετά την εκπλήρωση του κάθε αγώνα. Τόσο όταν ήμουν αρχάριος στο άθλημα, όσο και αργότερα σαν έμπειρος. Συζητώντας μάλιστα με φίλους συναθλητές κάθε επιπέδου, από ερασιτέχνες έως elite, ήταν εμφανές ότι αυτό συμβαίνει σε όλους σχεδόν, ίσως σε διαφορετικό επίπεδο και με διαφορετικό τρόπο, αλλά συμβαίνει. Και είναι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των αγώνων υπεραπόστασης, σπάνια το βλέπεις σε μικρότερες αποστάσεις. Βλέπετε, εκεί όλα είναι “μεγάλα”, η προετοιμασία, η αναμονή, ο αγώνας, τα συναισθήματα και έτσι όταν η αδρεναλίνη υποχωρεί και η ζωή επιστρέφει στη ρουτίνα, έρχεται αυτό το "άδειασμα." Το αίσθημα αυτό μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογία ενός αθλητή ανεξαρτήτως του πώς εξελίχθηκε ο αγώνας του, οπότε ας το εξετάσουμε λίγο περισσότερο στο σημερινό άρθρο.

Στην δεκαετία του 1960 ανακαλύφθηκε ότι η εξάντληση αποθεμάτων γλυκογόνου συσχετίζεται με την κόπωση και η διατροφή με υψηλούς υδατάνθρακες διατηρούσε τα επίπεδα του, όπως και την σωματική απόδοση. Αυτό επιβεβαιώθηκε από πλειάδα ερευνών τις επόμενες δεκαετίες. Αναφορικά στους αθλητές, παραδοσιακά, διατροφή με σχετικά υψηλά ποσοστά υδατανθράκων χρησιμοποιείται για ενίσχυση της απόδοσης (Febbraio, Chiu, Angus, Arkinstall & Hawley, 2000; Hargreaves, Costill, Coggan, Fink & Nishibata, 1984). Ο μεταβολισμός όμως του ανθρώπινου σώματος επιτρέπει μεγάλη ευελιξία όσον αφορά την ποσοστιαία πρόσληψη μακροθρεπτικών συστατικών. Την ίδια περίοδο καταδείχθηκε ότι σε καταστάσεις παρατεταμένης νηστείας – ασιτίας, ο ανθρώπινος οργανισμός αλλάζει την χρήση ενέργειας προτιμώντας μεταβολικά μονοπάτια με την χρήση του λίπους (κέτοση) και την παραγωγή γλυκόζης μέσω γλυκονεογέννησης.

Αν και ως υπεραντοχή αναφέρονται συχνά σωματικές προσπάθειες κατά την διάρκεια των οποίων  διανύονται αποστάσεις  μεγαλύτερες από κάποιες ορισμένες, ανάλογα με το άθλημα, είναι πιο ακριβές, η υπεραντοχή να προσδιορίζεται με την διάρκεια της σωματικής προσπάθειας.

Κατά καιρούς όλοι σίγουρα θα έχουμε διαβάσει αρκετές επιστημονικές μελέτες σχετικά με την επίδραση που έχει το τρέξιμο μεγάλων αποστάσεων στο σώμα μας. Τα αποτελέσματά τους είναι άλλοτε ενθαρρυντικά αναφέροντας πόσο καλή υγεία μας προσφέρει αυτή η δραστηριότητα και άλλοτε αποτρεπτικά αφού το «τρέξιμο αποστάσεων καταστρέφει το σώμα αργά και βασανιστικά». Η αλήθεια βέβαια είναι πάντα περίπου κάπου στην μέση, αφού μπορεί μεν ο άνθρωπος να «γεννήθηκε για να τρέχει», αυτό το ρητό όμως ισχύει όχι για τον άνθρωπο που το θυμήθηκε ξαφνικά στην ηλικία των 40 ετών…

Τα τελευταία χρόνια όλοι έχουμε γίνει μάρτυρες μιας απίστευτης έκρηξης του δρομικού κινήματος παγκοσμίως –ορεινού ή μη- αλλά και της τρελά αυξητικής τάση στην ζήτηση για ολοένα και πιο δύσκολους, σκληρούς και μεγάλους αγώνες. Καθόλου τυχαίο ότι αγώνες όπως ο Tor des Geants έχουν γίνει η βάση για ακόμη μεγαλύτερα αγωνιστικά εγχειρήματα (βλέπε TransPyrenea) καθώς ο άνθρωπος ως αχόρταγο και αδηφάγο ον αρέσκεται πάντα στην αναζήτηση για κάτι παραπάνω. Όλη αυτή η κατάσταση βέβαια δεν θα μπορούσε να μείνει χωρίς «αντίλογο». Καθημερινά διαβάζουμε αντιφατικές έρευνες σχετικά με την λεπτή κόκκινη γραμμή ανάμεσα στην διατήρηση της καλής σωματικής υγείας και της υπερβολής που θα μπορούσε να καταστεί επικίνδυνη για το σώμα μας. Όσο αυτές οι έρευνες έρχονται στο φως της δημοσιότητας, οι παλιές ιδέες απορρίπτονται και η ετυμηγορία βρίσκεται μέσα σε ένα γκρίζο σύννεφο. Στα πεδία των ερευνών, αντικείμενο πολλές φορές αποτελεί η μυοσκελετική επιβάρυνση από μεγάλες προσπάθειες και οι μελλοντικές επιπτώσεις της, αυτό που είναι κυρίαρχο αντικείμενο των ερευνών τις περισσότερες φορές όμως δεν είναι άλλο από τις επιπτώσεις της καρδιαγγειακής επιβάρυνσης σε πολύ μεγάλες ή πολύ έντονες προσπάθειες.