ADVENDURE is the leading web portal in Greece about Mountain Running, Adventure, Endurance and other Mountain Sports
Στο τεύχος Δεκεμβρίου εξετάσαμε τα εμβόλια για την ασθένεια COVID-19 και τις εκτιμήσεις που έχουν προκύψει για αθλητές. Το σπουδαίο συμπέρασμα που προέκυψε είναι ότι είμαστε μπροστά σε μια συναρπαστική στιγμή για την ανθρωπότητα, με τη χρήση πρωτοποριακής νέας τεχνολογίας, με την οποία μπορούμε να κινητοποιήσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα με ελάχιστο κίνδυνο. Από εκείνο το άρθρο και μετά, εκατομμύρια άνθρωποι εμβολιάστηκαν, συμπεριλαμβανομένων πολλών αθλητών που προπονούμε. Με βάση τις κλινικές δοκιμές και την έλλειψη καθολικών κατευθυντήριων γραμμών για κάθε αθλητή, συμβουλεύουμε τους αθλητές που προπονούμε να απέχουν από την προπόνηση με ξεκούραση την ημέρα μετά από κάθε δόση εμβολίου - ακόμα κι αν αισθάνονται καλά - πριν επανέλθουν χαλαρά στην προπόνηση (πλήρης οδηγίες στο κάτω μέρος του άρθρου και στο podcast μας). Το πιο σημαντικό, να ακούτε τις οδηγίες από το γιατρό σας ή τον προσωπικό σας προπονητή.
Ας ξεκινήσουμε με τα υπέροχα νέα. Στις κλινικές δοκιμές οι παρενέργειες ήταν ελάχιστες και έσβηναν πολύ γρήγορα. Για παράδειγμα, το New England Journal of Medicine δημοσίευσε τα αποτελέσματα των δοκιμών Φάσης 2 και Φάσης 3 για το εμβόλιο Pfizer / BioNTech που έδειξαν την πρωτοποριακή αποτελεσματικότητα του. Η αντιδραστικότητα είναι μια λέξη σαν puzzle που χρησιμοποιείται για να περιγράψει φυσιολογικές φυσικές αντιδράσεις του ανθρώπινου οργανισμού σε μια ένεση δόσης εμβολίου. Η αντιδραστικότητα του οργανισμού αναφέρθηκε συχνότερα από νεότερους συμμετέχοντες και πιθανότατα σχετιζόταν με αυξημένες αποκρίσεις του ανοσοποιητικού συστήματος, με αυξημένες αντιδράσεις μετά τη δεύτερη δόση.
Για τον καθορισμό των κατευθυντήριων γραμμών για την προπόνηση μετά το εμβόλιο, αυτές οι αντιδράσεις του οργανισμού είναι οι πιο σημαντικές. Εάν αισθάνεστε χάλια, μην τρέχετε. Ακούστε πάντα το σώμα σας. Τι γίνεται όμως αν δεν αισθάνεστε άσχημα; Η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση είναι η ουσία αυτού του άρθρου.
Για το εμβόλιο της Pfizer, λίγο πάνω από το 50% των νεότερων συμμετεχόντων ανέφεραν κόπωση και κεφαλαλγία μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου, σε σύγκριση με το 23% αυτών που έλαβαν εικονικό φάρμακο (placebo). Ο πυρετός αναφέρθηκε σαν σύμπτωμα από το 16% των νεότερων συμμετεχόντων μετά τη δεύτερη δόση (11% των ηλικιωμένων συμμετεχόντων), με μικρότερα ποσοστά να αναφέρουν πυρετό μετά την πρώτη δόση. Σε αυτούς τους συμμετέχοντες, παρατηρήθηκε πυρετός και ρίγη τις δύο πρώτες ημέρες μετά την ένεση, τα οποία υποχώρησαν λίγο μετά. Σοβαρή κόπωση αναφέρθηκε στο 4% αυτών που έλαβαν το εμβόλιο, το οποίο υποχώρησε σε σύντομες χρονικές κλίμακες. Χαριτολογώντας, μετά τον πρώτο πυροβολισμό του Pfizer, ο συν-συγγραφέας David χρειάστηκε ένα γλειφιτζούρι και μια αγκαλιά!
Τα δεδομένα κλινικής δοκιμής για το εμβόλιο Moderna που δημοσιεύθηκαν στο The Lancet έδειξαν παρόμοια μοτίβα. Το εμβόλιο Johnson & Johnson μίας δόσης χρησιμοποιεί μια διαφορετική προσέγγιση που βασίζεται στο DNA για να προκαλέσει την ανοσοαπόκριση, αλλά παρουσιάζει παρόμοια ποσοστά συστηματικής αντιδραστικότητας, όπως δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine τον Ιανουάριο.
Ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο στο Nature εξέτασε τους τρόπους ενεργοποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος από τα εμβόλια για την ασθένεια COVID-19. Για να το συνοψίσουμε σε μεγάλο βαθμό, τα εμβόλια κωδικοποιούν μηνύματα για να βοηθήσουν στην παραγωγή της ακίδας πρωτεΐνης στην επιφάνεια του ιού που προκαλεί την COVID-19, δημιουργώντας μια “μνήμη” του ανοσοποιητικού συστήματος για την αποτροπή της εισόδου του ιού στα κύτταρα. Η διαδικασία της μετάβασης από την ένεση του εμβολίου στην προστασία του ανοσοποιητικού συστήματος περιλαμβάνει τη δημιουργία αντισωμάτων που εξουδετερώνουν τον ιό και συγκεκριμένων - με βάση τον τύπο του ιού - αποκρίσεων των Τ-κυττάρων (προσαρμογή της ανοσολογικής απόκρισης του οργανισμού στο συγκεκριμένο παθογόνο). Το βασικό πράγμα που πρέπει να θυμούνται οι αθλητές είναι ότι για την απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος ώστε να λειτουργήσει σωστά, περιλαμβάνονται ενεργοποιήσεις πολλαπλών φλεγμονωδών μεσολαβητών (κυτοκίνες, ιντερφερόνη τύπου Ι). Με άλλα λόγια, η φλεγμονή συνδέεται με την ανοσία.
Η φλεγμονή είναι φυσιολογική και σε τέτοιες περιπτώσεις μπορεί στην πραγματικότητα να είναι βασικό συστατικό για την υγεία και την προσαρμογή στο στρες. Αλλά ακόμη και χωρίς συστηματικές αντιδράσεις όπως ο πυρετός και η κόπωση, η φλεγμονή σε κυτταρικό επίπεδο θα μπορούσε να επηρεάσει την προπόνηση με διαφορετικούς τρόπους για κάθε αθλητή, μέσω της απόδοσης, της προσαρμογής και του τραυματισμού.
Ένα άρθρο του Φεβρουαρίου στο The Lancet υπογράμμισε την αβεβαιότητα για τους αθλητές, υποδεικνύοντας ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει λόγος ανησυχίας, αλλά επίσης ότι μπορεί να είναι "κατάλληλο να εξετάσουμε μια προσωρινή μείωση του φορτίου προπόνησης κατά τις πρώτες 48-72 ώρες μετά την ένεση, ιδίως μετά τη δεύτερη δόση."
Η μεγάλη μας ανησυχία ως προπονητές είναι ότι οι αθλητές είναι τόσο συνηθισμένοι να κάνουν προπόνηση νιώθοντας ενοχλήσεις που μπορεί να μην παρατηρήσουν καν σήματα που σχετίζονται με τα εμβόλια ώστε να ξεκουραστούν λίγο περισσότερο. Ως αθλητές, έχουμε μεγάλη εμπειρία με πονεμένους ή κουρασμένους μυς, αλλά όχι τόσο μεγάλη εμπειρία με ανοσολογικές αντιδράσεις σε νέα εμβόλια. Και δεδομένης της διαφορετικότητας κάθε αθλητή, προτείνουμε να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί για λίγες ημέρες μετά από κάθε ένεση δόσης εμβολίου. Δεν έχει να κάνει με το αν μπορείτε να προπονηθείτε σκληρά (μάλλον μπορείτε!), αλλά για το αν είναι απαραίτητο να προπονηθείτε σκληρά για μία ή δύο μέρες.
Για την ώρα, δεν έχουμε δει σχεδόν καμία μείωση της απόδοσης μετά από μερικές ημέρες χορήγησης εμβολίου. Για παράδειγμα, η Katie Asmuth κέρδισε το Bandera 100K λιγότερο από μια εβδομάδα μετά τη λήψη της δεύτερης δόσης του εμβολίου της Pfizer. Εντούτοις, έχουμε επίσης δει απροσδόκητη κόπωση και μερικούς τραυματισμούς σε μαλακούς ιστούς και με σχετικά χαμηλό όγκο προπόνησης μέσα σε μια εβδομάδα μετά τις δόσεις του εμβολίου. Είναι αυτός τυχαίο, μη συνδεδεμένο με τα εμβόλια; Πιθανώς. Αλλά υπογραμμίζει τη σημασία του να σκέφτεστε μακροπρόθεσμα σε σχέση με την αθλητική βελτίωση, καθώς μερικές χαλαρές ημέρες πιθανότατα θα βοηθήσουν πιθανότατα την απόδοση.
Ανεξάρτητα από αυτό, λίγη ανάπαυση σαν μπόνους μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην υποστήριξη μακροπρόθεσμης αθλητικής βελτίωσης, ανεξάρτητα από την κατάσταση που δημιουργεί το εμβόλιο. Έχοντας αυτό κατά νου, ακολουθούν οι προσεκτικές οδηγίες που δίνουμε στους αθλητές μας μετά τη λήψη του εμβολίου για την COVID-19.
Προσπαθούμε επίσης να αποφύγουμε οι αθλητές να κάνουν πολύ σκληρές προπονήσεις ή μεγάλες αποστάσεις λίγο πριν από τη λήψη του εμβολίου. Και υποθέτοντας ότι δεν υπάρχει σοβαρή αντίδραση του οργανισμού, προσπαθούμε επίσης να αποφύγουμε πολύ σκληρές προπονήσεις ή αγώνες για τρεις πλήρεις ημέρες μετά την πρώτη δόση και τέσσερις πλήρεις ημέρες μετά τη δεύτερη δόση.
Μερικές σημαντικές σημειώσεις:
Έχουμε δει μερικούς αθλητές που επιστρέφουν στην κανονική προπόνηση να εκφράζουν αυξημένη κόπωση ή πόνο τρεις έως επτά ημέρες μετά τη δόση του εμβολίου. Αυτή η καθυστερημένη αντίδραση θα μπορούσε να οφείλεται στην αλληλεπίδραση της ανοσολογικής απόκρισης με το άγχος της ζωής και της προπόνησης, οπότε μην διστάσετε να ξεκουραστείτε όσο χρειάζεται.
Έχουμε δει επίσης μικρής διάρκειας βραχυπρόθεσμες αλλαγές στον εμμηνορροϊκό κύκλο σε μερικές αθλήτριες, συμπεριλαμβανομένων αυξημένων προεμμηνορροϊκών συμπτωμάτων, βραχύτερων κύκλων, βαρύτερων κύκλων ή χαμένων κύκλων, αλλά αυτό θα μπορούσε επίσης να είναι μια τυχαία σχέση. Συζητήστε με το γιατρό σας εάν έχετε μη φυσιολογικά συμπτώματα.
Ωστόσο, κανένας από αυτούς τους κανόνες δεν είναι θέσφατο, ακόμη και για τους αθλητές μας. Ακούστε πάντα τον γιατρό σας και τον προπονητή σας. Εάν έχετε ήδη λάβει το εμβόλιο και έχετε εφαρμόσει διαφορετικούς κανόνες, αυτό είναι υπέροχο και δεν πρέπει να ανησυχείτε.
Για την ομάδα μας, αντιμετωπίζουμε κάθε δόση σχεδόν σαν να είναι ξεχωριστή προπόνηση. Και όπως όλες οι προπονήσεις, μεγάλες ή μικρές, το εμβόλιο είναι ένας σημαντικός λόγος για εορτασμό.
Η Megan Roche έλαβε το πτυχίο ιατρικής από το Πανεπιστήμιο του Stanford και επί του παρόντος παρακολουθεί διδακτορικό στην Επιδημιολογία στο Stanford. Ο David και η Megan συνεργάζονται με δρομείς όλων των ικανοτήτων μέσω των υπηρεσιών προπονητικής, Some Work, All Play. Παρουσιάζουν το podcast Some Work, All Play σχετικά με το τρέξιμο (και άλλα πράγματα) και έγραψαν ένα βιβλίο, με τίτλο The Happy Runner
*** Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από το Αμερικανικό περιοδικό Trail Runner.
Μετάφραση, προσαρμογή και επιμέλεια στα ελληνικά: Δημήτρης Τρουπής
Κατάγεται από το Ξυλόκαστρο Κορινθίας και ζει μόνιμα στην Πάτρα. Συμμετείχε στην συντακτική ομάδα του Adventure Zone από το 2009, ενώ μαζί με τον Τάκη Τσογκαράκη ίδρυσαν και "τρέχουν" το Advendure. Το τρέξιμο στα μονοπάτια των βουνών και η μεταφορά εικόνων και συναισθημάτων μέσα από τα άρθρα του αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του. Παθιάζεται με τους αγώνες ορεινού τρεξίματος, υπεραντοχής και περιπέτειας. Έχει πολλές συμμετοχές και διακρίσεις σε αγώνες ορεινού τρεξίματος όλων των αποστάσεων, με έμφαση στους αγώνες ultra trail. Θεωρεί ότι το τρέξιμο και η πεζοπορία στη φύση είναι μια εσωτερική ανάγκη του ανθρώπου, μας φέρνει πιο κοντά σε αυτήν και μας κάνει να αγαπήσουμε περισσότερο το περιβάλλον.
www.advendure.com