Για όσους από εμάς βρεθήκαμε στον κόσμο των ultra trail κάπου προς το τέλος της πρώτης δεκαετίας του 2000, τα πράγματα τότε ήταν σχεδόν αυτονόητα. Η Ροδόπη και το ROUT φάνταζαν ως η μοναδική, φυσική επιλογή, σαν ο μοναδικός αγώνας 100 miler. Τρία χρόνια μετά προστέθηκε και το VFUT των 100 μιλίων και πάλι στη Ροδόπη. Στο εξωτερικό, οι 100 milers μετριούνταν στα δάχτυλα, και το UTMB μόλις που άρχιζε να αποκτά υπόσταση, να χτίζει φήμη. Κάποιοι το τόλμησαν και αυτό.

Σήμερα, όμως, το τοπίο έχει αλλάξει ριζικά. Οι επιλογές είναι πολλές και, ειδικά στο εξωτερικό, όλο και πιο προσβάσιμες. Το βλέπουμε από το πλήθος των Ελλήνων αθλητών που δοκιμάζουν τις δυνάμεις τους. Παρ’ όλα αυτά, στη χώρα μας η Ροδόπη εξακολουθεί να κρατά τα σκήπτρα, με δύο σπουδαίους αγώνες 100 μιλίων που κουβαλούν ιστορία, χαρακτήρα και βαθιά σύνδεση με τον χώρο.

Ακριβώς γι’ αυτό, η επιλογή του πρώτου 100 miler δεν είναι απλώς θέμα logistics, χιλιομέτρων ή υψομετρικών. Είναι μια απόφαση που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το πώς θα χαραχτεί αυτή η εμπειρία μέσα στον αθλητή. Αν θα γίνει βάρος ή έμπνευση. Τραύμα ή αποκάλυψη. Ένα "τσεκ" στο βιογραφικό ή ένα μεγάλο εσωτερικό ταξίδι που θα τον αλλάξει για πάντα. Κι αυτό ακριβώς θα προσπαθήσω να αναλύσω παρακάτω.

Η πρώτη ερώτηση που πρέπει να απαντήσει ο αθλητής δεν αφορά το τερέν ή την υψομετρική. Είναι πιο θεμελιώδης και εσωτερική, Τι ακριβώς αναζητά από τον πρώτο του 100 miler; Θέλει μια μοναχική, σχεδόν μυστικιστική εμπειρία, έναν βαθύ και αργό διάλογο με τον εαυτό του, όπου θα περάσει μέρες και νύχτες σχεδόν μόνος στο βουνό; Ή επιδιώκει κάτι ζωντανό, πολυσύχναστο και φορτισμένο, με έντονη ενέργεια, φήμη και ίσως πολλούς γνωστούς συναθλητές δίπλα του σε μεγάλο μέρος της διαδρομής;

Στην πρώτη περίπτωση, θα στραφεί σε έναν αγώνα με λίγες συμμετοχές, παλιομοδίτικο στην αισθητική και τη φιλοσοφία του, έναν από αυτούς που οι Αμερικανοί αποκαλούν με σεβασμό “old school 100 miler”. Στη δεύτερη, θα αναζητήσει έναν πιο δημοφιλή, εμπορικό και ζωντανό αγώνα, που θα του δίνει την αίσθηση ότι ανήκει σε κάτι μεγαλύτερο.

Δεν υπάρχει σωστό και λάθος εδώ. Όλα εξαρτώνται από την ψυχοσύνθεση του κάθε δρομέα. Από το ποια εμπειρία αναζητά βαθιά μέσα του, αλλά και από το πόσο έτοιμος είναι – σωματικά και συναισθηματικά – να τη δεχτεί.

Η δεύτερη ερώτηση που πρέπει να θέσει στον εαυτό του αφορά την προπονητική και αγωνιστική του εμπειρία. Πόσο εξοικειωμένος είναι με μεγάλα υψόμετρα, με τεχνικό τερέν, με τη συχνότητα τροφοδοσίας, με μεγάλες χρονικές αποστάσεις ανάμεσα σε σταθμούς υποστήριξης;

Ένας αθλητής που σπάνια έχει τρέξει πάνω από τα 2.000 μέτρα, καλό θα ήταν να μην επιλέξει, ως πρώτη – πάντα - εμπειρία 100 μιλίων, έναν αγώνα που κινείται επί ώρες σε αλπικό περιβάλλον. Η έλλειψη προσαρμογής μπορεί να του στοιχίσει ακριβά.

Το ίδιο ισχύει και για το τερέν. Ένα λιγότερο τεχνικό μονοπάτι μπορεί να τον οδηγήσει με μεγαλύτερη ασφάλεια και ταχύτερα στη γραμμή του τερματισμού, σε αντίθεση με ένα κακοτράχαλο, πετρώδες ή εκτεθειμένο skyrunning τεχνικό έδαφος, που θα προσθέσει κόπωση, ψυχολογική πίεση και ίσως κίνδυνο ατυχήματος.

Εν κατακλείδι – που λένε και στο χωριό μου - αφού έτσι κι αλλιώς η απόσταση των 100 μιλίων είναι από μόνη της μεγάλη πρόκληση, δεν υπάρχει λόγος να φορτωθεί ο αθλητής κι άλλες απαιτητικές παραμέτρους ταυτόχρονα. Στην πρώτη εμπειρία καλό είναι να μειώσει τους εξωγενείς παράγοντες πρόσθετης δυσκολίας και να κάνει τον αγώνα του απέναντι – κυρίως – στην απόσταση.

Ο πρώτος 100 miler – όπως και όλα τα πρώτα στη ζωή – πρέπει να είναι αναγνωριστικός. Δεν είναι για ρεκόρ και προβλέψεις χρόνων τερματισμού. Αγώνες με πολύ αυστηρά χρονικά όρια, πολύ αραιούς σταθμούς κτλ., καλό είναι να αποφεύγονται ως “πρώτοι”. Άλλωστε μια πρώτη φανταστική εμπειρία θα βάλει τον αθλητή για τα καλά στο τριπάκι των 100 miler και όλα αυτά θα τα κυνηγήσει σε μελλοντικούς αγώνες.

Εν αρχή είναι η ψυχή όμως. Και γι’ αυτό κλείνω το άρθρο γράφοντας σε πρώτο πρόσωπο. Αν λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω έχεις καταλήξει σε τρεις ή τέσσερις πιθανούς αγώνες στόχους, τότε άφησε την καρδιά σου να πει την τελευταία λέξη. Διάλεξε εκείνον που σου μιλάει μέσα σου, που η ιστορία του σε έχει αγγίξει, που έχεις ακούσει για αυτόν διηγήσεις όμορφες και δυνατές. Ίσως είναι ένας τόπος, ένα όνομα, ένα βίντεο και ένα άρθρο που σε έκανε να ανατριχιάσεις κάποτε. Ίσως είναι μια κουβέντα από έναν φίλο που τον έτρεξε και σου μετέφερε το βίωμα του. Αν κάτι σε αυτόν τον αγώνα σε εμπνέει να μπεις και να τον τρέξεις, τότε είναι ο δικός σου αγώνας.

Γιατί έτσι ο πρώτος 100 miler θα γίνει εμπειρία ζωής και το σκαλί για έναν νέο κόσμο μαγικό που θα διαμορφώσει όχι μόνο το τρέξιμο, αλλά και τη ζωή σου.

Δημήτρης Τρουπής