Είναι άραγε αδύνατο να φανταστεί κανείς τον αθλητισμό χωρίς αλκοόλ;

Η κατανάλωση αλκοόλ αποτελεί σταθερό στοιχείο πολλών πολιτισμών. Τα αλκοολούχα ποτά είναι επίσης πανταχού παρόντα στον αθλητισμό, όπως για παράδειγμα η σαμπάνια για τον εορτασμό μιας μεγάλης νίκης ή θέση στο βάθρο στην ποδηλασία ή στο μηχανοκίνητο αθλητισμό. Όμως, η μεγάλη κατανάλωση (= κατανάλωση περισσότερων από 60 gr αλκοόλ με τη μία) είναι ευρέως διαδεδομένη μεταξύ των ανδρών και των αθλητικών ομάδων. Μαζί με τη γενική υγεία, η ποσότητα και οι συνθήκες πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη όταν πρόκειται για την κατανάλωση αλκοόλ στον αθλητισμό. Ποσότητες κάτω από 0,5 gr αλκοόλ ανά κιλό σωματικού βάρους είναι απίθανο να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη διαδικασία αποκατάστασης.

Επηρεάζει το αλκοόλ την αθλητική απόδοση;

Μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες, το αλκοόλ θεωρούνταν ενισχυτικό της απόδοσης, μέχρι που μια δημοσίευση του Αμερικανικού Κολεγίου Αθλητιατρικής ανέδειξε τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις του στην αθλητική απόδοση. Αυτή η δημοσίευση του 1982, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κατανάλωση αλκοόλ πριν από τη σωματική άσκηση θα μπορούσε να μειώσει τόσο τη δύναμη όσο και την αντοχή. Ωστόσο, το αλκοόλ φάνηκε να έχει πολύ μικρή επίδραση στη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου, στον καρδιακό ρυθμό και στον όγκο αίματος, καθώς και στην κυκλοφορία του αίματος στους μύες και στις αναπνευστικές παραμέτρους. Ωστόσο, μεταγενέστερες μελέτες έδειξαν ότι ακόμη και η μικρή έως μέτρια κατανάλωση αλκοόλ πριν από την άσκηση μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αντοχή.

Όπως συμβαίνει συχνά, άλλα ευρήματα δείχνουν ότι δεν υπάρχουν αρνητικές (αλλά ούτε και βελτιωτικές για την απόδοση) επιδράσεις από την κατανάλωση αλκοόλ πριν από την άσκηση. Οι διαφοροποιήσεις αυτές οφείλονται κατά πάσα πιθανότητα σε διαφορές στην ποσότητα αλκοόλ, στα πρωτόκολλα των δοκιμασιών καταπόνησης και στα ατομικά επίπεδα ανοχής στο αλκοόλ των εξεταζόμενων. Ακόμη και αν η απόδοση δεν επηρεάζεται πάντα αρνητικά από την κατανάλωση αλκοόλ, είναι σαφώς λογικό να αποφεύγονται τα αλκοολούχα ποτά πριν από την προπόνηση ή τον αγώνα και να εστιάζουμε στα μέτρα που ενισχύουν την απόδοση.

Επηρεάζει το αλκοόλ τη διαδικασία αποκατάστασης;

Η επίδραση του αλκοόλ στη διαδικασία αποκατάστασης είναι συγκεκριμένη για κάθε άτομο και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Η ποσότητα και ο χρόνος κατανάλωσης αλκοόλ μετά την άσκηση ή ο διαθέσιμος χρόνος αποκατάστασης πριν από τον επόμενο αγώνα/προπόνηση είναι μερικά μόνο παραδείγματα. Σε γενικές γραμμές, η οξεία κατανάλωση αλκοόλ κατά τη φάση της αποκατάστασης επηρεάζει σε διαφορετικό βαθμό τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, τη σύνθεση πρωτεϊνών, την ισορροπία υγρών και την αναπλήρωση των αποθεμάτων υδατανθράκων. Το αλκοόλ είναι διουρητικό. Όποιος καταναλώνει αλκοολούχα ποτά μετά από μια μακρά, βασισμένη στην αντοχή προπόνηση σε ζεστές συνθήκες, κινδυνεύει να μην μπορεί να ενυδατωθεί σωστά. Αυτό μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στη διαδικασία αποκατάστασης. Τα υψηλά επίπεδα κατανάλωσης αλκοόλ μπορούν επίσης να επηρεάσουν έμμεσα την αποκατάσταση. Εάν ποτά πλούσια σε πρωτεΐνες ή υδατάνθρακες αντικατασταθούν από αλκοολούχα ποτά, ο οργανισμός στερείται τα βασικά θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για την αποκατάσταση. Έχει επίσης αναφερθεί ο αρνητικός αντίκτυπος του αλκοόλ στη μυϊκή ανάπτυξη. Όμως στις περισσότερες υπάρχουσες μελέτες η ποσότητα αλκοόλ που καταναλώθηκε ήταν τόσο υψηλή που δεν είναι σαφές ποια επίδραση θα είχαν μικρότερες ποσότητες. Αξίζει επίσης να επισημανθεί η επίδρασή του στην ποιότητα του ύπνου. Ανεξάρτητα από την ποσότητα που καταναλώνεται, το αλκοόλ μας βοηθάει να αποκοιμηθούμε γρηγορότερα και βελτιώνει το πρώτο μισό του ύπνου, αλλά οδηγεί σε διαταραχές στο δεύτερο μισό.

Συμπέρασμα

Παρά τον περιορισμένο αριθμό επιστημονικών μελετών, είναι σαφές ότι η κατανάλωση αλκοολούχων ποτών - ανεξάρτητα από τις κοινωνικές πτυχές - είναι σπάνια ευεργετική για την αθλητική απόδοση ή την αποκατάσταση. Αυτές μπορεί ακόμη και να επηρεαστούν άμεσα ή έμμεσα με αρνητικό τρόπο.

Ελεύθερη Μετάφραση: Δημήτρης Τρουπής

Πηγή: Datasport / JOËLLE FLÜCK - Swiss Sports Nutrition Society